جلسه شصت و پنج تفسیر قرآن کریم (1403/08/10)

rate

جلسه شصت و پنج تفسیر قرآن کریم (1403/08/10)

۱۴۰۳/۱۱/۰۶0 دیدگاه120 مشاهده

بسم الله الرحمن الرحیم
جلسه 65: تفسیر سوره توحید (اخلاص)
مورخ پنجشنبه 10/08/1403
اخلاص یعنی خالص کردن
پیامبر(ص) فرمود: «هرکس سوره توحید را بخواند، گویا یک سوم قرآن را تلاوت کرده است.» برای همین است می گویند که برای آمرزش اموات سه بار سوره توحید خوانده شود، ثواب یک ختم قرآن می باشد.
امامان معصوم (علیهم السلام) فرموده اند: «در تعقیبات نماز سوره توحید خوانده شود.»
پیامبر (ص)، امیرالمؤمنین علیه السلام را برای جنگی فرستاد. وقتی رزمندگان از جنگ برگشتند، پیامبر (ص) از رزمندگان راجع به حضرت علی علیه السلام پرسید: «چگونه فرمانده ای است؟»
گفتند: «همه چیز او خوب است، فقط اینکه در تمام نمازها فقط سوره اخلاص را می خواند و سوره های بزرگ را تلاوت نمی کند.» پیامبر (ص) فرمودند: «این نشان از بزرگی علی علیه السلام دارد.» به کمی آیات سوره توحید توجه نکنید، مفاهیم بلندی دارد.
امام رضا علیه السلام فرمودند: «هرکس سوره توحید را بخواند و به آن ایمان داشته باشد وحدانیت خدا را شناخته است.»
پیامبر عظیم الشأن اسلام (ص) فرمودند: «سوره توحید نور قرآن است.»
در روایتی آمده است که یهودیان و مسیحیان و مشرکین از پیامبر (ص) پرسیدند که خدایت را توصیف کن. پیامبر (ص) چند روز سکوت کردند تا سوره توحید نازل شد.
این سوره شناسنامه قرآن، در یک سطر و نیم است.
شبی پیامبر (ص) به خانه حضرت فاطمه سلام الله علیها رفت و موقع استراحت شبانه بود، پیغمبر (ص) به ایشان فرمودند:
«هر گاه شب هنگام به خواب رفتی، چهار کار را انجام بده:
اول: قرآن را ختم کن؛ یعنی سه بار سوره توحید را بخوان.
دوم: انبیاء را از خود راضی کن؛ یعنی صلوات بفرست بر محمد (ص) و آل محمد (ص) و جمیع انبیاء و مرسلین.
سوم: مؤمنین را از خود راضی کن؛ یعنی طلب مغفرت برای مؤمنین و مؤمنات کن.
چهارم: یک حج وعمره به جا بیاور؛ یعنی یک بار تسبیحات اربعه را بخوان.»
در فضیلت قرائت سوره توحید همین بس که سعد بن معاذ از دنیا رفت و تشییع جنازه با شکوهی برای او برگزار شد. موقع خاکسپاری پیامبر (ص) فرمودند: «هفتاد هزار فرشته که جبرئیل هم با آنها بوده در تشیع جنازه اش شرکت داشتند.»
اصحاب از پیامبر (ص) دلیل حضور فرشتگان را پرسیدند. ایشان فرمودند: «سوره توحید را بسیار قرائت می کرد.»
پیامبر رحمت و مهربانی در حدیثی فرمودند: «در هنگام ورود به منزل سوره توحید را بخوانید که باعث افزایش روزی می شود.»
امام زین العابدین علیه السلام در پاسخ کسی که درباره سوره اخلاص از او پرسید، فرمود: «در آخر الزمان شخصیت های خوش فهم و عمیقی می آیند، خدا این سوره را برای دانشمندان آن موقع فرستاده است.»
پیامبر(ص) فرمودند: «سوره توحید به مانند حضرت علی علیه السلام می باشد، هرکس علی علیه السلام را قلبا دوست بدارد، یک سوم ایمان را دارد و هر کس حضرت علی علیه السلام را با قلب و زبان خود دوست بدارد، دو سوم ایمان را دارد و هرکس علی را با قلب و زبان و عمل خود دوست بدارد، ایمان کامل دارد.»
در حدیث می خوانیم: «هرکس تلاوت سوره اخلاص را بعد از نمازها ترک نکند، خیر دنیا و آخرت را به او می دهند و والدین و خداوند فرزندانش را هم می آمرزد.»
در حدیث دیگری می خوانیم که هر کس سوره توحید را به شش سمت ( بالا، پایین، چپ و راست و پس و پیش) بخواند، خداوند او را از خطرات و حوادث حفظ می کند.»
ای پیامبر (ص)؛ یهودیان و مسیحیان و مشرکین می پرسند: «خدای تو کیست؟»
آیه اول: بگو خدا یکی است.
خدا همان چیزی است که به دنبالش هستید؛ «الله» است.
الله از دو کلمه ال و لله (ذاتی که همه حیران و شگفت زده او هستند، او یگانه است و یکتا می باشد)؛ به همین دلیل خدا یکی است.
بعضی از ادیان به انحراف کشیده شدند که برای هر چیزی خدایی را در نظر می گرفتند.
اولین شعاری که پبامبر (ص) به مسلمانان آموختند، این بود که بگو خدا یکی است.
دلایل اینکه خدا یکی است، چیست؟
دلیل اول: هم آهنگی بین مخلوقات.
یعنی یک دانه را که در خاک می کاریم و آن مواد را از زمین گرفته و بزرگ می شود، همه اینها با هم مرتبط و هماهنگ است.
دلیل دوم: امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام به امام حسن علیه السلام فرمودند: «خدا یکی است. اگر خدا دو تا بود، باید دو تا پیامبر مبعوث می شد.»
دلیل سوم: در خطرات و بلاها به یک جا متوسل می شویم؛ این یعنی خدا یکی است.
ملاصدرا فیلسوف ایرانی گفته است: «دلیل اینکه خداوند یکی است، این است که وقتی در خطرات گرفتار و نا امید می شویم، به جایی متوسل می شویم وآن خداوند متعال است.»
آیه دوم: این خدایی که گفتیم، صمد است.
«صَمَد» یعنی از همه چیز و همه کس بی نیاز است و همه به او پناه می بریم.
یکی از راه های شناخت خداوند خواندن دعای جوشن کبیر است.
امیر المومنین علی علیه السلام به امام حسین علیه السلام وصیت کردند که دعای جوشن کبیر را بر کفن من بنویس.
در تفسیر «اللهُ الصَّمَد» این بند از جوشن کبیر آمده است:
ای خدایی که می بینی ولی دیده نمی شوی، ای خدایی که آفریده ای ولی آفریده نشده ای، ای خدایی که همه را راهنمایی می کنی ولی نیاز به راهنما نداری، ای خدایی که زنده می کنی ولی خودت زنده هستی، ای خدایی که از همه بازخواست می کنی ولی کسی از تو بازخواست نمی کند، ای خدایی که به همه روزی و غذا می دهی ولی نیازی به غذا نخواهی داشت، ای کسی که همه را پناه می دهی اما خودت از پناه دیگران بی نیازی، ای خدایی که همه را وارسی می کنی ولی کسی در مورد تو قضاوت نمی کند ، ای خدایی که بر همه حکومت می کنی ولی کسی بر تو حکومت نمی کند و ...
حضرت علی علیه السلام در تفسیر صمد می فرمایند:
«خدا صمد است؛ یعنی از چیزی درست نشده و خالق است و همه را به وجود آورده است و می تواند ازبین ببرد.»
آیه سوم: نه زائیده شده است و خود هم زاینده نیست.
قرآن کریم می فرماید:
«یهودیان می گفتند که عُزَیر نبیّ پسر خداست.» (عزیر یکی از پیامبران بنی اسرائیل بود که باعث شد دوباره تورات عزت گرفته و یهودیان از ذلت نجات پیدا کنند، به خاطر همین یهودیان ایشان را به عنوان پسر خدا می خوانند.)
مسیحیان می گفتند: «عیسی مسیح پسر خداست.» پیامبر (ص) در مباهله از مسیحیان پرسیدند: «چرا عیسی علیه السلام را پسر خدا می دانند؟» وآنها گفتند که حضرت عیسی علیه السلام با گل پرنده درست می کند. پیامبر (ص) فرمودند: «این کار به اذن خدا بوده است.» و دلیل دیگر اینکه «عیسی علیه السلام پدر نداشته و فقط مادر دارد.» پیغمبر (ص) در پاسخ به این جمله فرمودند که حضرت آدم علیه السلام اصلا نه پدر داشته و نه مادر.
مشرکین می گفتند : «فرشتگان دختران خدا هستند.»
در آیه آخر نیز کُفو (یعنی همسان)؛ یعنی خدا شریک و همتایی ندارد.