در بارۀ مرکز ری‌شناسی

rate

۱۴۰۴/۰۷/۱۵0 دیدگاه21 مشاهده

شهر باستانی ری ـ که در حال حاضر پایتخت دویست سالۀ کنونی ایران روی آن سایه انداخته ـ از کهن‌ترین و وسیع‌ترین شهرهای ایران و جهان در دوره‌های گذشته بوده و در گذر تاریخ از آن با اوصافی همچون «مادر شهرهای ایران» یاد شده و در بسیاری از متون و مدارک باستانی همچون کتیبه داریوش در بیستون، کتاب‌های مقدّس همچون اَوِستا، و نوشته‌های رومیان و یونانیان، بارها از این شهر نام برده شده است.

شهر ری در قلب جغرافیایی و در نقطه‌ای در میانۀ سرزمین ایران، و در مسیر جادۀ ابریشم و شاهراه‌های اصلی جهان باستان قرار داشته و این موقعیت، آن را به یکی از مهم‌ترین مراکز مهم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در ایران و غرب آسیا تبدیل کرده بود. این شهر در عمر طولانی خود، بارها در معرض تاخت و تاز حکومت‌های مختلف بوده و جایگاه آن از دوران باستان تا قرون اسلامی، با فراز و فرودهایی همراه بوده است.

مهاجرت امام‌زاده و عالم جلیل‌القدر، حضرت عبدالعظیم حسنی از خاندان گرامی اهل بیت به ری و دفن ایشان در آن، نقطۀ عطفی در تاریخ این شهر رقم زده و آن را به یکی از شهرهای مقدّس و کانون‌های زیارتی جهان تشیّع درآورده است؛ و می‌توان تداوم و بقای ری را با وجود حوادث سهمگین تاریخی متعدد، مرهون وجود این مرقد شریف دانست.

افزون بر این، ظهور و بروز عالمان برجستۀ فراوانی در ری همچون محمّد بن زکریای رازی، ابوالفتوح رازی، شیخ کلینی، امام فخر رازی، قطب‌الدین رازی و شخصیت‌های فراوان دیگر ـ که در عرصه‌های علمی مختلف همچون نجوم، طب، تفسیر، فقه، حدیث، کلام، حکمت و ادبیات درخشیدند ـ آن را به یکی از مهم‌ترین مراکز علمی ایران در طول دوران اسلامی تبدیل کرده است.

شهر ری در سده‌های اخیر نیز محور پاره‌ای از تحوّلات سیاسی و اجتماعی مهم در ایران بوده و جایگاه معنوی این شهر و بست‌نشینی‌ شخصیت‌های برجسته سیاسی و دینی در آستان مقدّس حضرت عبدالعظیم، منشأ شماری از این تحولات بوده است. با وجود زخم‌های فراوانی که در یکصدسال اخیر بر پیکر این شهر وارد شده، اما معدود آثار معماری بازمانده از ری قدیم، گواه بر گذشتۀ باشکوه و عظمت باستانی این شهر است.

*****

اینک مجموعۀ «ری‌شناسی» تلاش می‌کند پیشینهٔ تاریخی، مذهبی و فرهنگی شهر ری را با محوریت شخصیت و جایگاه حضرت عبدالعظیم حسنی و مجموعۀ آستان مقدّس ایشان، در موضوعات گوناگون، برای نسل‌های امروزی به تصویر کشد تا از این رهگذر، پاره‌ای آموزه‌ها و معارف دینی نشر یابند و اتصال و ارتباط با گذشتۀ فرهنگی و تمدّنی برقرار شود. یاد بزرگان علمی و فرهنگی و نیز تاریخ رخدادها و حوادث گوناگون این شهر، می‌تواند برای آیندگان، منبع انرژی و قدرت باشد؛ چنان‌که برای مردم امروز آن، چراغ راه توسعه و گذرگاه عبرت‌ها و پندهاست.

تازه‌های نشر

بایگانی‌ها