بسم الله الرحمن الرحیم
جلسه 82: تفسیر سوره القدر
امام رضا علیه السلام حداقل در یکی از نمازهایشان بعد از سوره حمد، سوره قدر را می خواندند.
امام رضا علیه السلام می فرماید: «بر سر مزار اهل قبور، خواندن 7 مرتبه سوره قدر باعث آمرزش گناهان میت و گناهان ما می شود.»
آیه اول: ما (که خدا هستیم) این قرآن را در شب قدر نازل کردیم.
خداوند وقتی کاری انجام می دهد، گاهی آیه را با واژه (من) و گاهی با واژه (ما) شروع می کند و می فرماید: «ما این کار را انجام داده ایم.»
آن جاهایی که (ما) می آورد، نشانه عظمت کار است.
اِنّا نشانه بزرگی آن نعمت است.
از نظر آیات قرآن، زمان ها و وقت ها با هم فرق دارد.
گاهی از زمان ها پر خیرند و گاهی از زمان ها شوم و نحس هستند.
پس ازنظر قرآن وقت ها با هم فرق دارند.
بهترین ماه های سال، سه ماه هستند: ماه رجب، ماه شعبان و ماه رمضان.
بین این سه ماه، بهترین ماه، ماه رمضان است؛ در ماه رمضان، بهترین روز ها و شب ها است و در بین شب ها شبی است به نام شب قدر.
«قَدر» یعنی چه ؟ برای قدر دو تا معنی آورده شده است:
اولین معنی: یعنی با ارزش.
دومین معنی: قدر یعنی اندازه (یعنی خداوند همه مخلوقات را به اندازه آفریده است.) مثل اینکه وقتی باران می بارد، مشخص کرده که در کجا و چقدر باران ببارد.
پس آیه اول به دو صورت معنی می شود:
معنی اول آیه اول: ما این قرآن را در شب با ارزشی نازل کردیم.
معنی دوم آیه اول: ما این قرآن را در شب اندازه گیری، شب تقدیر و شب برنامه ریزی فرو فرستادیم.
شب قدر چه شبی است ؟
آیه دوم: تو چه می دانی شب قدر چقدر ارزش دارد؟
اَلف یعنی هزار
آیه سوم: شب قدر ارزشش از هزار ماه بیشتر است.
یعنی یک شب، ارزش یک عمر 80 ساله را دارد؛ یعنی در شب قدر اعمالی را می توانیم انجام بدهیم که ارزش یک عمر عبادت را داشته باشد.
در آیه ای از قرآن آمده است: در شب قدر قرآن بر پیامبر (ص) نازل شده است.
پیامبر (ص) فرموده اند: «احتمال دارد شب قدر، شب نوزدهم یا شب بیست و یکم یا شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان باشد.
چرا احتمال دارد؟ دلیل آن این است که شب های بیشتری را با خداوند متعال به راز و نیاز بپردازیم و به این دلیل سه شب را قرار داده است.
در این سه شب، شب بیست و یکم از شب نوزدهم و شب بیست و سوم از آن دو شب بیشتر احتمال دارد که شب قدر باشد.
شخصی خدمت پیامبر (ص) رسید و به ایشان عرض کرد که خانه من نسبت به مدینه خیلی دور است و نمی توانم هر سه شب قدر به مدینه بیایم، کدام یک از این شب ها مهم تر است تا من یک شب را برای احیای شب قدر به مدینه بیایم؟
پیامبر (ص) فرمودند: «شب بیست و سوم»
چه کارهایی در شب قدر انجام دهیم؟
پیامبر (ص) فرمودند: «شب را بیدار بمانیم؛ یعنی ما بین اذان مغرب تا اذان صبح روز بعد.»
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در شب های قدر فرزندانش را نمی گذاشت که بخوابند و تا می خواستند که بخوابند به صورتشان آب می پاشید.
یکی از کار ها در این شب ها، بیدار ماندن تا اذان صبح است.
و دیگری خواندن نماز است.
و دیگری خواندن دعای جوشن کبیر است که در این دعا 1001 نام از اسم های خداوند در 100 فراز آمده است.
و دیگری خواندن دعای ابو حمزه ثمالی است.
ودیگری خواندن دعای مجیر است.
و در پایان مراسم قرآن بالا سر گرفتن است و که در بین آن گناهان و خواسته هایمان را بیاد آوریم.
آیه چهارم: فرشتگان در این شب از آسمان فرود می آیند و بزرگترین فرشته جبرئیل است که روح نام دارد و فرشتگان به همراه جبرئیل به اذن خداوند از آسمان به زمین می آیند؛ برای اینکه همه امور سرنوشت ما را در این شب رقم بزنند.
سرنوشت سال بعد ما دراین شب مشخص می شود و مقداری از این کارها به دست ماست که می تواند تقدیرما را عوض کند و یکی از این کارها صله رحم است.
صله رحم عمر کوتاه را بلند می کند و قطع رابطه عمر بلند را کوتاه می کند.
بی مهری به پدر و مادر رزق و روزی را کم می کند.
پس ما می توانیم در سرنوشت خود اثر داشته باشیم.
آیه پنجم: فرشته هایی که از آسمان به زمین آمده اند تا طلوع سپیده، سلامت و رحمت پخش می کنند.
در این شب ها بچه ها را هم به این مراسم ببرید، خیلی خوب است.
سؤال اول: در قرآن 2 تا کلمه است که راجع به خود قرآن آمده است:
اَنزَلنا: یعنی یک جا
نَزَّلنا: یعنی به تدریج
یعنی قرآن دو بار به پیامبر (ص) نازل شد؛ یک بار یک جا در شب قدر و دیگری به تدریج طی بیست و سه سال.
مثال: فرض کنید کسی به شما یک شیشه عطر هدیه بدهد؛ از شما می پرسند که این شیشه عطر را چگونه گرفتی؟
شما می گویید: «آن شیشه عطر را یکجا به من داده اند، ولی هر بار که بیرون می روم، مقداری از ان را به بدن و لباسم می زنم.»
قرآن در شب قدر یک جا بر پیامبر (ص) نازل شد؛ مثل یک شیشه عطر و بعد از آن در روز 27 ماه رجب سال بعد (شب مبعث) به مدت 23 سال تدریجا آیات بر پیامبر (ص) نازل شد (13 سال در مکه و 10 سال در مدینه.)
سؤال دوم: از نظر آیات قرآن روز ها مهم ترند یا شب ها؟
شب ها مهم تر است؛ زیرا خداوند به صبح و ظهر و شب، یک بار قسم خورده است، ولی برای شب، 3 بار قسم خورده است.
شب خلوت و وقت راز و نیاز با خداوند است. شب وقتی است که درد دلمان را با خداوند در میان می گذاریم؛ مثل خواندن نماز شب.
سؤال دیگر: آیا پیامبر ما در روز به معراج رفته یا در شب؟
پیامبر اسلام (ص)، شب به معراج رفته است. از اینجا معلوم می شود که شب ارزش بیشتری دارد.
در آیه ای از قرآن آمده است که پیامبر ما شب به معراج رفته است.
خداوند به موسی بن عمران علیه السلام فرمود که30 شب به کوه طور بیا، می خواهم با من مناجات کنی.
قرار خداوند برای راز و نیاز شب است.
در پایان مراسم نیز جناب حاج آقا بهشتی به فرشتگان، آنهائی که بر دوش ما هستند و کارهای ما را در روز و شب ثبت و ضبط می کنند، اشاره کردند.
