جلسه شصت و هفتم تفسیر قرآن کریم (1403/09/01)

rate

جلسه شصت و هفتم تفسیر قرآن کریم (1403/09/01)

۱۴۰۳/۱۱/۰۶0 دیدگاه60 مشاهده

بسمه تعالی
جلسه 67: تفسیر سوره ماعون
پنج شنبه 01/09/1403
آیا می شناسید کسی را که دین را قبول ندارد و می گوید دروغ است؟
دین دو معنا دارد: 1 . آیین و مکتب 2 . جزا
آیا می شناسید کسی را که قیامت و جزا و بهشت و جهنم را قبول ندارد؟
بله؛ می شناسم.
این آدم آن کسی است که یتیم را با شدت و بد اخلاقی از خودش دور می کند.
منظور از بی دین، کافران و مشرکان نیستند، خیلی از کسانی که نماز می خوانند و روزه می گیرند و حج هم می روند، از نظر خدا قیامت و بهشت و جهنم را قبول ندارند و اینها کسانی هستند که رحم ندارند و سنگدل هستند.
کسی که نسبت به ایتام احساس ندارد، از نظر خداوند بی دین است.
روزی امیرالمؤمنین حضرت علی ( ع ) در راه یتیمانی را غم زده دید، هر کاری کرد که آنان را شاد کند تا بخندند آنها نخندیدند، به اجبار به شکل چهار دست و پا شد و صدای گوسفند را درآورد تا یتیمان را شاد کند تا آنها خندیدند.
برای مولای متقیان حضرت علی (ع) مشک های عسلی از راه دور آوردند، ایشان یتیمان را صدا زدند و با انگشتان مبارک عسل در دهان ایتام می گذاشتند.
در قصه آمده است که حضرت علی (ع) در راهی گذر می کرد، دید زنی در راه بار سنگینی در دست دارد و راه می رفت و حضرت علی (ع) را نفرین می کرد که چرا همسرش در جنگ شرکت کرده و شهید شده است و فرزتدان یتیم روی دست وی مانده اند.
حضرت به خانه برگشت و مقداری غذا با خود به خانه آن زن برد و به او گفت: «من فرزندان یتیمت را غذا می دهم و تو نان برای آنها بپز.»
در معنی دیگر می گوید: «آیا میشناسی کسی را که می گوید دین دروغ است؛ این کسی است که یتیم را از خود دور می کند.»
فقیر کیست ؟ فقیر به کسی می گویند که درآمد دارد، ولی دخلش به خرجش نمی خورد.
مسکین کیست؟ مسکین کسی است که اصلا درآمدی ندارد، حتی نان شب هم ندارد که بخورد و یا مریض و بیچاره است.
مسلمانان باید به مساکین کمک کنند و بی تفاوت نباشند.
از نظر خداوند بی دین کیست؟ کسی که به بیچارگان بی تفاوت است و رحم ندارد و برای او فرقی ندارد .
این شخص به زبان قیامت را قبول دارد، ولی خداوند می گوید که اینها دروغ می گویند؛ چون به ایتام توجهی ندارند. وای بر نمازخوان هایی که از نمازشان غافل هستند.
امام رضا (ع) فرمودند : «توجه بفرمایید که در قرآن 28 جا کنار نماز، از زکات و قربانی انفاق آمده است.»
اینان تظاهر به نمازخواندن کرده و ریا می کنند تا مردم از آنها تعریف کنند.
ماعون یعنی چه؟
در حدیثی امام علی ( ع ) فرمودند: «ماعون چیزهایی هست که همه به آن احتیاج دارند، ولی فقط بعضی ها آن را دارند.»
می توان گفت: «مثل نردبان و دیگ بزرگ و پنکه بزرگ و دریل و ...»
مثلا در محل کسی از عزیزانش فوت شده و نیاز به یک دیگ بزرگ برای پخت غذا دارد و کسی در محل آن دیگ را دارد، ولی به این شخص جهت پخت غذا نمی دهد .
در معانی دیگر ماعون در حدیث داریم که ماعون یعنی زکات و آن شخص زکات مالش را نمی دهد.
آیت الله طالقانی در تفسیر پرتوی از قرآن، در مورد ماعون می گوید: «ماعون یعنی ابزار کار. مثل اینکه جوانی مهندس شده است و نیاز به ابزار کار دارد تا کاری انجام دهد، ولی آن ابزار و سرمایه کار را ندارد و باید کسی آن را در اختیار او قرار دهد، اما آن شخص در اختیار او نمی گذارد.»
یتیم کیست؟ یتیم کسی است که از نعمت وجود پدر یا مادر و یا هردو بی نصیب است.
پیامبر (ص) ما یتیم بوده است و خداوند به او می فرماید: «آیا تو یتیم نبودی و ما تورا پناه دادیم؟ به ایتام کمک کن و آنها را از خود طرد نکن.»
در آیه آمده است که : «احتیاط کنید و به مال یتیم نزدیک نشوید که این آتش است، ولی اگر می خواهی به آن نزدیک شوی، باید به بهترین شکل آن باشد.»
پیامبر (ص) فرمود: «در بهشت خانه ای است به نام خانه شادی، این خانه شادی مال کسانی است که یتیمان را شاد کند.»
امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) در صبح روز نوزدهم ماه مبارک رمضان بر فرق مبارکشان ضربت شمشیر خورد. در وصیت نامه اش آمده که می فرمایند: «این وصیت نامه من برای فرزندانم حسن (ع) و حسین (ع) و فرزندان معنوی من تا قیامت است که هرکسی این وصیت نامه به دستش رسید، سخن من با اوست. شما را به خدا قسم می دهم که مبادا یتیمان گرسنه و بی لباس بمانند و اندوهگین شوند.»
امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) می فرمایند: «هرکسی بر سر یتیمی دست نوازش بکشد، به تعداد موهای زیر دست آن شخص که از روی موی آن یتیم می گذرد، برای او حسنه نوشته می شود.»
پیامبر (ص) فرمودند: «وقتی یتیمی به گریه بیافتد، عرش خدا به لرزه می افتد.»
کسی نزد پیامبر ما حضرت محمد (ص) آمد؛ چون پیامبر طبیب هم بود، به ایشان گفت: «چند وقتی است به قساوت قلب دچار شده ام، چه باید بکنم؟»
ایشان فرمودند: «سرپرستی یتیمی را بر عهده بگیر تا مشکلت برطرف شود.»
پیامبر (ص) فرمود: «هرکس یتیمی را سرپرستی کند، جایگاهش در بهشت کنارمن و همسایه من است.»
یتیمان هم خدا دارند و ما هم چه در اسلام و چه در انقلاب خودمان نیز یتیمانی داریم که کارهای بزرگی بر عهده داشتند؛ مانند رسول الله محمد مصطفی (ص) و یا امام خمینی (ره) و آیة الله دستغیب و شیخ رجبعلی خیاط و سید حسن مدرس و ... که به مراتب والایی رسیدند.
اطعام یعنی چه ؟
اطعام یعنی غذا دادن به مساکین و ایتام.
پیامبر رحمت و نور (ص) فرمودند: «بعضی طعام را دوست دارند و بعضی اطعام را»؛ یعنی بعضی ها فقط دوست دارند که غذا بخورند، ولی عده ای دوست دارند غذا بدهند.
امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) همیشه بهترین غذا را برای دیگران تهیه می کرد، ولی برای خود استفاده نمی کرد.
داستان: روزی یک مرد عراقی پیاده به مدینه آمد. در نزدیکی مدینه به یک کشاورز (حضرت علی علیه السلام) در حال کار برخورد کرد، به او گفت: «آیا غذایی داری؟»
کشاورز کیسه ای در بسته آورد که مقداری نان خشک سفت در آن بود، به مرد داد ولی آن مرد نتوانست آن را بخورد.
کشاورز به او آدرسی در مدینه را داد و گفت: «برو در آنجا طعام بخور.»
مرد عراقی به مدینه به منزلی که آدرس آن را داشت رفت و بعد ازخوردن طعام، می خواست برای آن کشاورز هم مقداری طعام ببرد که صاحب خانه ( حضرت امام حسن علیه السلام) به او گفت که صاحب این سفره همان کشاورز است و ایشان پدرم حضرت علی (ع) می باشد.
همه از جهنم عبور می کنیم، از روی پلی (پل صراط) که بر روی جهنم می باشد که ان شاءالله همه به سلامت از روی آن گذر کنیم.
در جهنم که زندان است، هفت طبقه دارد و هر چه پایین تر بروی برای مجرمان با جرم سنگین است.
در طبقه چهارم جهنم که اسم آن سقر است، قرآن کریم می فرماید: «از زندانیان طبقه سقر پرسش می شود که چه شد به اینجا آمدید؟»
آنها در جواب می گویند: «ما نماز نمی خواندیم و به بیچارگان اطعام نمی دادیم.»
اهل بیت پیامبر (ص) پیوسته به مساکین ( بیچارگان)، ایتام (فرزندان بی سرپرست) و اسرا (اسیران غیر مسلمان) اطعام می دادند.
قرآن کریم در سوره الحاقه نیز می فرماید: «بعضی ها مالی ندارند تا با آن به کسی طعام بدهند، ولی می توانند دیگران را که وضع مالی خوبی دارند، به اطعام دادن دیگران تشویق کنند.»
خداوند در قرآن کریم در سوره بَلَد در آیات 11 الی 14 می فرماید: «این مسیری که خداوند برای ما طراحی کرده است، مثل یک مسیر کوهستانی است.» به قول آقای قرائتی (استادم) که می گوید: «اگر می خواهی رانندگی کسی را امتحان کنی، در سربالایی کوهستان آن را امتحان کن که آیا ما در اطعام فقرا کمک می کنیم یا نه؟»
استادم آقای قرائتی (از زبان آقای بهشتی (مفسر قرآن)) می گوید: «کسانی هستند که در شبانه روز 17 رکعت نماز بجا می آورند و در آن 70 مرتبه کلمه (رَحیم) را (در حمد و سوره و سلام نماز) می خوانند، ولی بازهم به دیگران رحم نمی کنند.»
نشانه نمازرحمت است و نماز رحمت خدا را بر ما نازل می کند.