بسم الله الرحمن الرحیم
روز ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها وروز دختر را در پیش داریم وبه همین مناسبت آیات ۳۵ تا۴۳ سوره ال عمران را تفسیر میکنیم.
داستان حضرت مریم سلام الله علیها به عنوان دختر برگزیده خدا در این سوره آمده است.
از نعمت ها وهدایای ویژه خدا فرزند است.فرزند خواهی سبک پیامبران است.
داستان از انجا شروع میشود که دو خواهر به نامهای حنه واشیاع ازدواج کردند با دوپیامبر ...حنه با عمران و اشیاع با زکریا ازدواج نمود.
مدتی گذشت ولی اینها بچه دار نمیشدند، حنه از زیر درختی میگذشت که دید پرنده ای به جوجه ها دانه میدهد، همانجا دلش شکست وبا دل شکسته به آسمان نظر انداخت وگفت :« پروردگارا تو که به این پرندگان جوجه میدهی به ما هم فرزندی عطا کن.»
به خانه آمد ودید همسرش عمران هم خوابی دیده است و در خواب دیده خداوند به آنها پسری عطا میکند که بیماران را شفا میدهد ومردگان را زنده میکند.
مدتی بعد حنه احساس کرد باردار شده است.
در همین دوران بارداری بود که شوهرش عمران از دنیا رفت. در قرآن از اینجا به بعد را بیان میکند.
« اِذ قالَتِ امرَاَتُ عِمرانَ رَبِّ اِنّی نَذَرتُ لَکَ ما فی بَطنی مُحَرَّرًا...»
«اِذ»، که در ابتدای بسیاری از آیات امده یعنی این قصه ای است از گذشتگان که درسش برای شما وآیندگان است.
یاد کنید از آن وقت که همسر عمران گفت : « نذر کردم بچه ای که در شکم دارم آزاد کنم در خدمت معبد بیت المقدس و در خدمت مسجد باشد.»
این زن به مقامی رسیده بود ، با اینکه خداوند بعد از سالیان سال این بچه را به او عطا کرده بود اما اورا در خدمت خدا قرار داد.
آیت الله مجتهدی تهرانی (ره) به پدرانی که چند فرزند داشتند میرسید و میفرمود : «یکی از بچه هایتان را در راه دین بدهید یعنی بگذارید درس طلبگی بخوانند.»
حضرت ابراهیم علیه السلام یک اسماعیل داشت و وقتی خدا دستور به قربانی داد اطاعت نمود.
ما وقتی قصد کار خوبی بکنیم نباید مغرور بشویم،باید دلواپس باشیم که آیا این کار خوب را خداوند قبول میکند یا نه؟
« فَتَقَبَّل مِنّی اِنَّکَ اَنتَ السَّمیعُ العَلیمُ »...پروردگارا این نذر من را قبول کن که تو شنوای دانایی .
« فَلَمّا وَضَعَتها قالَت رَبِّ اِنّی وَضَعتُها اُنثَی»...وقتی حنه طفل را به دنیا آورد گفت : « پروردگارا من دختر به دنیا آوردم » « وَاللهُ اَعلَمُ بِما وَضَعَت»...خدا میداند که چه فرزندی به دنیا آورده ام«...وَ لَیسَ الذَّکَرُکَالاُنثَی»...دختر مثل پسر نیست، دختر محدودیت هایی دارد و اگر به سن بلوغ رسید مانع دارد از اینکه در مسجد باشد ...
« وَاِنّی سَمَّیتُها مَریَمَ » ...ومن او را مریم نامیدم.
امیرالمومنین (ع) فرمودند :«بچه ها به گردن والدین حق هایی دارند واولین حق نامگذاری است.»
پیامبر (ص) فرمودند: «بهترین نام نامیست که بندگی خدا درش باشد» مثل: عبدالله،عبدالحمید، عبدالمجید و...
مریم یعنی بانوی عبادت کننده، دختر عبادت کننده.
امام صادق (ع) فرمودند« :مواظب باشید چه اسمهایی روی بچه هایتان میگذارید،روز قیامت شما را باهمین اسمها صدا خواهند زد.» بعضی ها در روز قیامت به اسمشان مباهات وافتخار میکنند وبعضی بخاطر اسمشان از پدر ومادرانشان ناراحت و شاکی هستند .
حدیث داریم در هر خانه ای اسمهای محمد وفاطمه باشد برکت هست.
بعد از نامگذاری دعا...« وَاِنّی اُعیذُهابِکَ وَ ذُرِّیَّتَها مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ »
...پروردگارا این دختر وفرزندان اورا...ذریه یعنی فرزندان وفرزند فرزندان تا روز قیامت...ما فقط نباید به فکر بچه های خودمان باشیم، باید به فکر نوه ها وذریه مان باشیم...باید بچه هایمان را از شر شیطان به خدا بسپاریم...مردم وقتی بچه دار میشدند فرزندانشان را پیش ائمه میبردند وایشان برای بچه تعویذ میخواندند یا مینوشتند تا از شر شیاطین وجن وانس در امان باشند.
بچه از همان کودکی به حفاظت خدا احتیاج دارد.
هر روز پدر ومادر برای بچه ۴ قل بخوانند وصدقه بدهند وان یکاد بخوانند که اینها توصیه های ائمه (ع) است.
« فَتَقَبَّلَها رَبُّها بِقَبولٍ حَسَنٍ »...خداوند نذر حنه را به بهترین شکل قبول فرمود.
« وَاَنبَتَها نَباتًا حَسَنًا»...مثل گیاهی که پرورش میدهد ،خداوند مریم را با پاکی وطهارت پرورش داد.
حنه مریم را به معبد برد واز علما خواست اورا تکفل کنند وآنها قرعه انداختند وبه نام زکریا افتاد.
این آیه میفرماید که خداوند زکریا را سرپرست آن دختر قرار داد«...وَ کَفَّلَها زَکَرِیّا»...
یک دختر میتواند به جایگاهی برسد که خدا پیامبری را برای تکفلش قرار دهد.
مریم روزها به روزه داری وشبها به عبادت میپرداخت وزکریا اتاق جدایی برای او قرار داده بود که از مردان جدا باشد وروزی چند بار به او سر میزد.
« کُلَّما دَخَلَ عَلَیها زَکَرِیَّا المِحرابَ وَجَدَ عِندَها رِزقًا »...هر وقت زکریا می آمد وبه مریم سر میزد میدید غذا ومیوه ای پیش اوست...پرسید : «ای مریم این غذا یا میوه از کجا آمده ؟» « قالَ یا مَریَمُ اَنَّی لَکِ هذَا...قالَت هُوَ مِن عِندِ اللهِ »...مریم گفت از جانب خدا«...اِنَّ اللهَ یَرزُقُ مَن یَشاءُ بِغَیرِ حِسابٍ »...خداوند هرکه را بخواهد بی حساب روزی میدهد.
در تاریخ آمده در دوران قحطی روزی امیرالمومنین (ع) گرسنه وارد خانه شدند وبه حضرت زهرا(س) فرمودند : « غذایی بیاورید بخورم وحضرت عرض کردند سه روز است که چیزی برای خوردن نداریم » امیرالمومنین(ع) فرمودند: « چرا نگفتی ؟ » وحضرت زهرا(س) فرمودند : « پدرم به من یاد داده اند از شوهرت چیزی نخواه که نتواند یا خجالت بکشد.» امیرالمومنین(ع) خیلی ناراحت شدند وهنگام ظهر بود از خانه بیرون آمدند و به سختی پولی قرض گرفتند وقتی به خانه نزدیک شدند در راه عمار یاسر را دیدند وحال اورا پرسیدند . عمار گفت : « به خدا از خانه بیرون نیامدم مگر اینکه بچه هایم از گرسنگی گریه میکردند.»
امیرالمومنین (ع) آنچه قرض گرفته بود به عمار دادند وبه مسجد رفتند وبا پیامبر(ص) نماز خواندند.ساعتی گذشت ونمازگزاران رفتند وحضرت علی (ع) در فکر بودند که پیامبر (ص) به ایشان فرمودند : « علی جان ! میهمان میخواهی ؟ » ایشان سکوت کردند ودفعه دوم پیامبر (ص) فرمودند : « علی جان میهمان میخواهی ؟ » فرمودند : « بفرمایید یا رسول الله »
وارد منزل شدند ، امیرالمومنین (ع) دیدند حضرت زهرا(س) در محراب عبادت مشغول عبادتند وبوی غذای تازه طبخ شده به مشام میرسد. حضرت علی (ع) در فکر رفتند وپیامبر(ص) این آیه را خواندند« ...کُلَّما دَخَلَ عَلَیها...» علی جان ! فاطمه ی من از مریم بالاتر است. »
هر وقت خدا را صدا بزنیم جواب میدهد. ولی بعضی وقتها زودتر جواب میدهد،مثل شب وروز جمعه، مثل وقتی باران می آید یا وقتی که جبهه حق با جبهه باطل میجنگند...این وقتها دعا به استجابت نزدیک است و از این اوقات وقتی است که دل انسان بشکند و اشکش جاری شود، دعا مستجاب میشود.
« هُنالِکَ دَعا زَکَرِیّا رَبَّهُ»...اینجا بود که زکریا دعا کرد...جایی که دید برای یک دختر نوجوان از بهشت غذا میرسد.
« قالَ رَبِّ هَب لی مِن لَدُنکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً »...پروردگارا ببخش به من از جانب خودت بچه های پاکیزه ...بچه هایی که چشم وزبان ودلشان ودامن وفکرشان همه پاک باشد«....اِنَّکَ سَمیعُ الدَّعاءِ » حتما تو دعا را میشنوی.
حضرت زکریا این دعا را کرد ورفت سر نماز«...فَنادَتهُ المَلائِکَةُ وَهُوَقائِمٌ یُصَلّی فِی المِحرابِ...» حضرت زکریا ایستاده در محراب بودند که فرشته ها آمدند واورا صدا زدند....در حال نماز بود...
حدیث داریم در حال نماز رحمت خدا نازل میشود.
حدیث داریم قبل نماز وحین نماز،در قنوت وسجده وبعد نماز دعا کنید.
بشارت خدا برای زکریا«...اَنَّ اللهَ یُبَشِّرُکَ بِیَحیَی...» خداوند به تو بشارت میدهد پسری بنام یحیی.
« مُصَدِّقًا بِکَلِمَةٍ مِنَ اللهِ...» او حقیقتی بنام عیسی بن مریم را تصدیق میکند...« وَسَیِّدًا وَ حَصورًا وَ نَبِیًّا مِنَ الصّالِحینَ »...آقا وبزرگ وعفیف و پیغمبری خواهد بود از صالحان.
زکریا گفت : « قالَ رَبِّ اَنَّی یَکونُ لی غُلامٌ وَ قَد بَلَغَنِیَ الکِبَرُ وَ امرَاَتی عاقِرٌ »...خداوندا چطور میشود صاحب پسری بشوم، درحالیکه من پیرم وهمسرم نازاست«...قالَ کَذَلِکَ اللهُ یَفعَلُ ما یَشاءُ ...» اینگونه خداوند هر چه را بخواهد انجام می دهد.
امام صادق (ع) میفرمایند : « هرکس بچه دار نمیشود یا میخواهد فرزند صالح داشته باشد این ایه را زیاد بخواند :«رَبِّ هَب لی مِن لَدُنکَ ذُرِّیِّةً طَیِّبَةً ».
حضرت زکریا(ع) برای آرامش دلش از خدا تقاضا کرد«...قالَ رَبِّ اجعَل لی آیَةً...« پروردگارا نشانه ای برای من قرار بده «...قالَ ءایَتُکَ اَلّا تُکَلِّمَ النّاسَ ثَلاثَةَ اَیّامٍ اِلّا رَمزًا...» پیام آمد نشانه این است که زبانت قفل میشود ونمیتوانی حرف بزنی وباید تا سه روز با اشاره سخن کنی...وقت نمازها که میخواهی خدا را تسبیح کنی زبانت باز میشود.
« وَاذکُر رَبَّکَ کَثیرًا وَ سَبِّح بِالعَشِیِّ وَالاِبکارِ...» خدایت را زیاد یاد کن وشامگاهان وصبحگاهان خدا را تسبیح کن.
اینجا اشاره به نماز دارد که در همه امتها نماز بوده است.
« وَاِذ قالَتِ المَلائِکَةُ یا مَریَمُ اِنَّ اللهَ اصطَفاکِ ...» یاد بیار هنگامی که فرشتگان به مریم گفتند : « خداوند تو را انتخاب کرده وبرگزیده است. »
یک دختر در سن نوجوانی میتواند به جایی برسد که فرشتگان با او سخن بگویند.
به خاطر پاکی وطهارت ومناجات با خدا وبخاطر نماز به چنین جایگاهی رسیده بود.
« اِنَّ اللهَ اصطَفاکِ وَ طَهَّرَکِ وَ اصطَفاکِ عَلَی نِساءِ العالَمینَ »
خدا تورا برگزیده وپاک کرده و تورا الگو وسرور همه زنان روزگار خودت قرار داده است.
پیامبر(ص) فرمودند : « مریم بهترین زن روزگار خودش و فاطمه(س) دختر من بهترین زن همه روزگاران است. »
حالا حضرت مریم (س) چه باید بکند ؟« ...یا مَریَمُ اقنُتی لِرَبِّکِ وَ اسجُدی وَ ارکَعی مَعَ الرّاکِعینَ ...» ای مریم در پیشگاه خدای بزرگ تواضع کن وسجده کن وهمراه با رکوع کنندگان رکوع نما.
والسلام علیکم ورحمة الله و برکاته