۴۱۷۰

وُجوبُ اهِتمامِ الوالي بِالمُستَضعَفينَ

۲۲۷۹۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلام ( ـ مِن كِتابِهِ للأشتَرِ لَمّا وَلاّهُ مِصرَ ـ ) :... ثُمَّ اللّه َ اللّه َ في الطَّبَقَةِ السُّفلى مِنَ الّذينَ لا حِيلَةَ لَهُم. مِن المَساكينِ و المُحتاجِينَ و أهلِ البُؤْسى و الزَّمنى. فإنَّ في هذهِ الطَّبَقَةِ قانِعا و مُعتَرّا. و احفَظْ للّه ِ ما استَحفَظَكَ مِن حَقِّهِ فيِهم، و اجعَلْ لَهُم قِسْما مِن بَيتِ مالِكَ... و تَفَقَّدْ اُمورَ مَن لا يَصِلُ إلَيكَ مِنهُم مِمَّن تَقتَحِمُهُ العُيونُ. و تَحقِرُهُ الرِّجالُ. ففَرِّغْ لاُولئكَ ثِقَتَكَ مِن أهلِ الخَشيَةِ و التَّواضُعِ. فلْيَرفَعْ إلَيكَ اُمورَهُم. ثُمّ اعمَلْ فيهِم بالإعذارِ إلَى اللّه ِ يَومَ تَلقاهُ ؛ فإنَّ هؤلاءِ مِن بَينِ الرَّعِيَّةِ أحوَجُ إلَى الإنصافِ مِن غَيرِهِم. و كلٌّ فأعذِرْ إلَى اللّه ِ في تَأدِيَةِ حَقِّهِ إلَيهِ.^۱

۴۱۷۰

وجوب توجّه حكمران به مستضعفان

۲۲۷۹۸.امام على عليه السلام ( ـ در فرمان استاندارى مصر به مالك اشتر ـ ) نوشت :... ديگر آنكه درباره طبقه پايين، از كسانى كه راه چاره اى ندارند و نيازمندان و بينوايان و رنجوران، خدا را در نظر گير؛ زيرا در ميان اين طبقه تهي دستانى وجود دارند كه دست نياز سوى اين و آن دراز مى كنند و عدّه اى هم روى گدايى ندارند. بنا بر اين، حقّ آنان را كه خداوند اداى آن را از تو خواسته است ادا كن و از بيت المال براى آنان هم سهمى در نظر گير... و به كار كسانى از آنان كه به تو دسترسى ندارند و چشم ها آنان را خرد و بزرگان آنها را حقير مى شمارند، رسيدگى كن و براى اين كار از افراد خدا ترس و فروتن مورد اعتماد خود كسانى را مأمور رسيدگى به امور ايشان كن تا احوال آنها را به تو گزارش دهند و آنگاه درباره آنان آن گونه عمل كن كه روزى كه خدا را ديدار مى كنى عذرت را بپذيرد؛ زيرا اين گروه از مردم به دادگرى نيازمندتر از ديگران هستند. پس در اداى حقّ هر يك از اينان، در پيشگاه خدا عذر و حجّتى داشته باش.

1.نهج البلاغة : الكتاب ۵۳.