(انظر) الرزق : باب ۱۴۹۰. التقوى : باب ۴۱۰۴.

۴۱۲۵

أدَبُ التَّوَكُّلِ

۲۲۵۵۴.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ( ـ لِرجُلٍ قالَ لَهُ : أعقِلُها و أتَوَكَّلُ. أو ) : اِعقِلْها و تَوَكَّلْ.^۱

۲۲۵۵۵.عنه صلى الله عليه و آله ( ـ لِرجُلٍ قالَ لَهُ : اُرسِلُ و أتَوَكَّلُ ـ ) : قَيِّدْها و تَوَكَّلْ.^۲

۲۲۵۵۶.مستدرك الوسائل :رأى رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ـ قَوما لا يَزرَعُونَ. قالَ : ما أنتُم ؟ قالوا: نَحنُ المُتَوَكِّلونَ. قالَ : لا. بَل أنتُمُ المُتَكِّلونَ.^۳

۲۲۵۵۷.عوالي اللآلي :لَمّا نَزَلَ قَولُهُ تعالى : «و مَن يَتَّقِ اللّه َ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجا * و يَرْزُقْهُ مِن حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ» ^۴ انقَطَعَ رِجالٌ مِن الصَّحابَةِ في بُيوتِهِم و اشتَغَلوا بِالعِبادَةِ وُثوقا بما ضَمِنَ اللّه ُ لَهُم. فَعَلِمَ النَّبيُّ صلى الله عليه و آله بذلكَ فعابَ ما فَعَلوهُ. و قالَ : إنّي لاَُبغِضُ الرّجُلَ فاغِرا فاهُ إلى ربِّهِ، يقولُ : «اللّهُمّ ارزُقْني» و يَترُكُ الطَّلَبَ.^۵

۴۱۲۵

آداب توكّل

۲۲۵۵۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ( ـ به مردى كه به ايشان عرض كرد: زانوى اشترم را ببن ) فرمود : با توكّل زانوى اشتر را ببند.

۲۲۵۵۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ( ـ به مردى كه عرض كرد: اشترم را رها مى گذارم و توك ) فرمود : او را ببند و توكّل كن.

۲۲۵۵۶.مستدرك الوسائل:پيامبر خدا صلى الله عليه و آله عدّه اى را ديد كشاورزى نمى كنند. به آنها فرمود : شما چه كاره ايد؟ عرض كردند: ما توكّل كنندگانيم. فرمود: نه، شما سر بار [ديگران] هستيد.

۲۲۵۵۷.عوالى اللآلى :چون آيه «و هركه از خدا پروا كند خداوند براى او راه خروجى قرار مى دهد و او را از جايى كه گمان نمى برد روزى مى دهد» نازل شد، عدّه اى از صحابه در خانه هاى خود نشستند و به عبادت پرداختند؛ چون مطمئن شدند كه خداوند روزى ايشان را تضمين كرده است. پيامبر صلى الله عليه و آله از اين جريان با خبر شد و بر كار آنان خرده گرفت و فرمود : من نفرت دارم از مردى كه كار و كسب را رها سازد و دهان خود را به سوى پروردگارش باز كند و بگويد: «خدايا! روزيم ده».

1.سنن الترمذي : ۴/۶۶۸/۲۵۱۷.

2.كنز العمّال : ۵۶۹۸.

3.مستدرك الوسائل : ۱۱/۲۱۷/۱۲۷۸۹.

4.الطلاق : ۲ و ۳.

5.عوالي اللآلي : ۲/۱۰۸/۲۹۶.