۴۰۳۰

حَدُّ التَّواضُعِ

۲۱۸۱۸.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :حَسبُ المَرءِ... مِن تَواضُعِهِ مَعرِفَتُهُ بقَدرِهِ.^۱

۲۱۸۱۹.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :التَّواضُعُ الرِّضا بِالمَجلِسِ دُونَ شَرَفِهِ. و أن تُسَلِّمَ على مَن لَقِيتَ. و أن تَترُكَ المِراءَ و إن كُنتَ مُحِقّا.^۲

۲۱۸۲۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :رأسُ الخَيرِ التَّواضُعُ.^۳

۲۱۸۲۱.عنه عليه السلام ( ـ لَمّا سُئلَ عَنِ التَّواضُعِ ـ ) : هُو أن تَرضى مِن المَجلِسِ بدُونِ شَرَفِكَ. و أن تُسَلِّمَ على مَن لَقِيتَ. و أن تَترُكَ المِراءَ و إن كُنتَ مُحِقّا.^۴

۲۱۸۲۲.الإمامُ الرِّضا عليه السلام :التَّواضُعُ أن تُعطِيَ النّاسَ ما تُحِبُّ أن تُعطاهُ.^۵

۲۱۸۲۳.عنه عليه السلام ( ـ لَمّا سألَهُ ابنُ الجَهمِ : ما حَدُّ التَّواضُع ) : التَّواضُعُ دَرَجاتٌ : مِنها أن يَعرِفَ المَرءُ قَدرَ نَفسِهِ فيُنزِلَها مَنزِلَتَها بقَلبٍ سَليمٍ. لا يُحِبُّ أن يأتيَ إلى أحَدٍ إلاّ مِثلَ ما يُؤتى إلَيهِ ؛ إن رأى سَيّئةً دَرأها بِالحسَنَةِ. كاظِمُ الغَيظِ. عافٍ عَنِ النّاسِ. و اللّه ُ يُحِبُّ المُحسِنينَ.^۶

۴۰۳۰

تعريف فروتنى

۲۱۸۱۸.امام على عليه السلام :انسان را از فروتنى همين بس كه اندازه خود را بشناسد.

۲۱۸۱۹.امام باقر عليه السلام :فروتنى اين است كه به نشستن در پايين مجلس رضايت دهى و به هر كه برخوردى، سلام كنى و مجادله را رها كنى، اگر چه حق با تو باشد.

۲۱۸۲۰.امام صادق عليه السلام :رأس خوبى ها فروتنى است.

۲۱۸۲۱.امام صادق عليه السلام ( ـ در پاسخ به سؤال از فروتنى ـ ) فرمود: فروتنى اين است كه از مجلس به نشستن در جايى پايين تر از مقام و موقعيّت خود رضايت دهى، به هر كه برخوردى سلام كنى و مجادله را رها كنى، اگر چه حق با تو باشد.

۲۱۸۲۲.امام رضا عليه السلام :فروتنى آن است كه با مردم چنان رفتار كنى كه دوست دارى با تو رفتار شود.

۲۱۸۲۳.امام رضا عليه السلام ( ـ در پاسخ به ابن جهم كه از ايشان پرسيد: حدّ و مرز ) فرمود: فروتنى درجاتى دارد: يكى از آنها اين است كه انسان اندازه خود را بشناسد و با طيب خاطر خود را در آن جايگاه قرار دهد، دوست داشته باشد با مردم همان گونه رفتار كند كه انتظار دارد با او رفتار كنند، اگر بدى ديد آن را با خوبى جواب دهد، خشم خود را فرو خورد و از مردم درگذرد، و خداوند نيكوكاران را دوست دارد.

1.بحار الأنوار : ۷۸/۸۰/۶۶.

2.. تحف العقول : ۲۹۶.

3.بحار الأنوار : ۷۵/۱۲۳/۲۰.

4.بحار الأنوار : ۷۸/۲۷۷/۱۱۳.

5.الكافي : ۲/۱۲۴/۱۳.

6.الكافي : ۲/۱۲۴/۱۳.