۲۱۱۸۸.عنه عليه السلام ( ـ مِن كِتابِهِ إلى سَهلِ بنِ حُنَيفٍ. و هُو عامِ ) : فكَفى لَهُم غَيّا. و لكَ مِنهُم شافِيا. فِرارُهُم مِن الهُدى و الحَقِّ. و إيضاعُهُم^۱ إلَى العَمى و الجَهلِ.^۲

۲۱۱۸۹.عنه عليه السلام ( ـ في صِفاتِ الفُسّاقِ ـ ) : و آخَرُ قد تَسَمّى عالِما و لَيس بِهِ. فاقتَبسَ جَهائلَ مِن جُهّالٍ. و أضالِيلَ مِن ضُلاّلٍ... فالصُّورَةُ صُورَةُ إنسانٍ. و القَلبُ قَلبُ حَيَوانٍ. لا يَعرِفُ بابَ الهُدى فيَتَّبِعَهُ. و لا بابَ العَمى فيَصُدَّ عَنهُ. و ذلكَ مَيِّتُ الأحياءِ.^۳

(انظر) الخالق : باب ۱۱۰۹.
الذنب : باب ۱۳۸۲.
القلب : باب ۳۳۴۰ ـ ۳۳۴۹.

۳۹۴۵

مَن يُضِلُّهُمُ اللّه ُ

الكتاب :

يُثَبِّتُ اللّه ُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ فِي الاْخِرَةِ وَيُضِلُّ اللّه ُ الظَّالِمِينَ وَ يَفْعَلُ اللّه ُ مَا يَشَاءُ».^۴

۲۱۱۸۸.امام على عليه السلام ( ـ در نامه اى به سهل بن حنيف، كارگزار خود در مدينه ) نوشت : گريختن آنان از راه راست و حقيقت و شتابيدنشان به سوى كورى و نادانى، خود، براى [اثبات ]گمراهى آنان كافى است و تو را نيز از [شرّ ]آنان خلاص كرد.

۲۱۱۸۹.امام على عليه السلام ( ـ درباره صفات فاسقان ـ ) فرمود : و ديگرى كه خود را دانا مى داند، اما دانا نيست؛ زيرا كه از نادانان قدرى نادانى و از گمراهان مشتى گمراهى فراهم آورده است... پس، صورتش صورت انسان است و دلش دل حيوان؛ نه راه راست را مى شناسد تا آن را بپيمايد و نه گمراهى را تا از آن دورى گزيند، او مرده زندگان است.

۳۹۴۵

كسانى كه خداوند بى راهشان مى گذارد

قرآن:

«خدا كسانى را كه ايمان آورده اند، در زندگى دنيا و آخرت با سخن استوار ثابت مى گرداند و ستمگران را بى راه مى گذارد و خدا هر چه بخواهد انجام مى دهد».

1.وَضَعَ البَعيرُ و غيرُهُ : أي أسرَعَ في سَيرِهِ (الصحاح : ۳ / ۱۳۰۰).

2.نهج البلاغة: الكتاب۷۰.

3.نهج البلاغة : الخطبة ۸۷.

4.إبراهيم : ۲۷.