(انظر) الزُّهد : باب ۱۶۱۳ حديث ۷۶۹۸.
الشيعة : باب ۲۱۲۶.

۳۹۱۰

مَن لَيس مِن النّاسِ

۲۰۹۲۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ( ـ لرجُلٍ قالَ لَهُ ) : أ تَرى هذا الخَلقَ كُلُّهُ مِن النّاسِ ؟ : اِلقَ مِنهُمُ التّارِكَ للسِّواكِ. و المُتَرَبِّعَ في مَوضِعِ الضِّيقِ. و الدّاخِلَ فيما لا يَعنيهِ، و المُماريَ فيما لا عِلمَ لَهُ، و المُتَمَرِّضَ مِن غَيرِ عِلَّةٍ، و المُتَشَعِّثَ مِن غَيرِ مُصيبَةٍ، و المُخالِفَ على أصحابِهِ في الحَقِّ و قَدِ اتَّفَقوا علَيهِ، و المُفتَخِرَ يَفتَخِرُ بآبائهِ و هُو خِلْوٌ مِن صالِحِ أعمالِهِم، فهُو بمَنزِلَةِ الخَلَنجِ۱ يُقشَرُ لِحاءً عَن لِحاءٍ حتّى يُوصَلَ إلى جَوهَريَّتِهِ. و هُو كما قالَ اللّه ُ عَزَّ و جلَّ : «إنْ هُمْ إلاّ كالأنْعامِ بَلْ هُمْ أضَلُّ سَبيلاً» ۲.۳

۳۹۱۰

آنكه از مردم نيست

۲۰۹۲۰.امام صادق عليه السلام ( ـ به مردى كه عرض كرد : آيا اين خلايق همه در شمار ) فرمود : از شمار آنان بيفكن كسى را كه مسواك نمى زند، كسى كه در جاى تنگ چهار زانو مى نشيند، كسى كه به چيزهاى بى ربط و بيهوده مى پردازد، كسى كه در موضوعاتى كه نمى داند بحث و مجادله مى كند، كسى كه بى جهت خود را در بستر بيمارى مى اندازد، كسى كه بدون مصيبتى سر و وضعش ژوليده و پريشان باشد، كسى كه با ياران خود درباره حقيقتى كه همه آنها بر آن همداستانند مخالفت كند، كسى كه به مفاخر پدران خود ببالد اما از كارهاى نيك و شايسته آنان بى بهره باشد، چنين كسى به خَلنگ۴ مى ماند كه پوسته هاى آن لايه لايه برداشته شود تا به مغزش برسد و نيز چنان است كه خداوند عزّ و جلّ فرموده است : «اينان نيستند مگر مانند چارپايان و بلكه اينان گمراهترند».


1.الخَلَنْج شجرٌ. فارسي معرّب. تتّخذ من خشبه الأواني. (لسان العرب : ۲ / ۲۶۱).

2.الفرقان : ۴۴.

3.الخصال : ۴۰۹ / ۹.

4.گياهى است بصورت درختچه يا علف كه در نواحى گرم و معتدل مى رويد. (فرهنگ معين : ۱ / ۱۴۳۷).