۳۸۶۰
نَفسُكَ مَطِيَّتُكَ
۲۰۵۲۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنّ نَفسَكَ مَطِيَّتُكَ ؛ إن أجهَدتَها قَتَلتَها. و إن رَفَقتَ بها أبقَيتَها.۱
۲۰۵۲۲.عنه عليه السلام :إنّ النَّفسَ حَمِضةٌ و الاُذنَ مَجّاجَةٌ. فلا تَجُبَّ فَهْمَكَ بالإلحاحِ على قَلبِكَ فإنَّ لكُلِّ عُضوٍ مِن البَدَنِ استِراحَةً.۲
(انظر) الرّفق : باب ۱۵۳۴.
العبادة : باب ۲۴۶۲.
۳۸۶۱
تَعليمُ النَّفسِ و تَأديبُها و تَهذيبُها
الكتاب :
وَنَفْسٍ وَ مَا سَوَّاهَا * فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَ تَقْوَاهَا * قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا * وَ قَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا».۳
۳۸۶۰
نفْس آدمى به منزله مركبى براى اوست
۲۰۵۲۱.امام على عليه السلام :همانا نفْس تو مَركب توست ؛ اگر آن را به مشقّت اندازى نابودش مى كنى و اگر با آن مدارا كنى زنده اش نگه مى دارى.
۲۰۵۲۲.امام على عليه السلام :نَفْس، بد عُنق است و گوش، حرف نا شنو. پس، با فشار آوردن بر دلت، [توانايى ]فهم خود را از بين مَبَر ؛ زيرا هر عضوى از بدن نياز به استراحت دارد.
۳۸۶۱
تعليم نفْس و تربيت و تهذيب آن
قرآن:
«سوگند به نَفْس و آن كس كه آن را درست كرد. سپس پليد كارى و پرهيزگاريش را به آن الهام كرد. هر كس آن را پاك گردانيد، قطعاً رستگار شد و هر كه آلوده اش ساخت، قطعاً در باخت».
1.غرر الحكم : ۳۶۴۳.
2.غرر الحكم : ۳۶۰۳.
3.الشمس : ۷ ـ ۱۰.