۲۰۴۷۹.مجمع البيان ( ـ أيضا ـ ) : مَعناهُ اذكُرْ نِعمَةَ اللّه ِ و أظهِرْها و حَدِّثْ بها. و في الحديثِ : «مَن لَم يَشكُرِ النّاسَ لَم يَشكُرِ اللّه َ. و مَن لَم يَشكُرِ القَليلَ لَم يَشكُرِ الكَثيرَ. و التَّحَدُّثُ بنِعمَةِ اللّه ِ شُكرٌ و تَركُهُ كُفرٌ»... قالَ الصّادقُ عليه السلام : مَعناهُ فحَدِّثْ بما أعطاكَ اللّه ُ و فَضَّلَكَ و رَزَقَكَ و أحسَنَ إلَيكَ و هَداكَ.۱
۲۰۴۸۰.الكافي عن هارونِ بنِ مسلم عن بريد بن معاوية :قال أبو عبد اللّه عليه السلام لِعُبَيدِ بنِ زِيادٍ: إظهارُ النّعمَةِ أحَبُّ إلَى اللّه ِ مِن صِيانَتِها، فإيّاكَ أن تَتَزَيَّنَ إلاّ في أحسَنِ زِيِّ قَومِكَ. قالَ: فما رُئيَ عُبَيدٌ إلاّ في أحسَنِ زِيِّ قَومِهِ حتّى ماتَ.۲
۳۸۵۴
تَمامُ النِّعمَةِ
۲۰۴۸۱.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :مَن أمسى و أصبحَ و عِندَهُ ثَلاثٌ فقد تَمَّت علَيهِ النِّعمَةُ في الدُّنيا : مَن أصبَحَ و أمسى مُعافىً في بَدَنِهِ. آمِنا في سَرْبِهِ. عِندَهُ قُوتُ يَومِهِ. فإن كانَت عِندَه الرّابِعَةُ فَقد تَمَّت علَيهِ النِّعمَةُ في الدُّنيا و الآخِرَةِ ؛ و هُو الإيمانُ.۳
۲۰۴۷۹.مجمع البيان :معناى آن «و اما نعمت پروردگارت را بازگو كن» اين است كه نعمت خدا را ياد كن و آن را آشكار ساز و براى مردم بازگو نما. در حديث آمده است : «كسى كه از مردم تشكّر نكند از خدا تشكّر نكرده است و كسى كه از كم تشكّر نكند از زياد هم تشكّر نمى كند و بازگو كردن نعمت خدا خود تشكّر است و بازگو نكردن آن ناسپاسى است»... حضرت صادق عليه السلام فرمود : معناى آيه اين است كه آنچه را خداوند به تو عطا فرموده و برترى اى كه به تو بخشيده و آنچه را كه به تو روزى كرده و احسانى كه به تو نموده و هدايتى را كه ارزانيت داشته است [براى مردم] بازگو كن.
۲۰۴۸۰.الكافى ( ـ به نقل از هارون بن مسلم از بريد بن معاويه ـ ) : امام صادق عليه السلام به عبيد بن زياد فرمود : آشكار كردن نعمت، در نزد خداوند محبوبتر از مخفى نگه داشتن آن است. پس، زنهار جز در زيباترين شكل و شمايل مردمان [جامعه ]خود بيرون ميا. بريد بن معاويه مى گويد : از آن پس عبيد، تا زمانى كه از دنيا رفت، جز در زيباترين شكل مردم جامعه خود ديده نشد.
۳۸۵۴
تماميّت و كمال نعمت
۲۰۴۸۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه شب و روز خود را سپرى كند و از سه چيز برخوردار باشد نعمت دنيا بر او تمام شده است : كسى كه بام و شامش را در تندرستى و آسودگى خاطر گذراند و خوراك روز خود را داشته باشد و اگر چهارمين نعمت را هم داشته باشد، نعمت دنيا و آخرت را كامل دارد و آن نعمت ايمان است.
1.مجمع البيان : ۱۰ / ۷۶۸.
2.الكافي : ۶ / ۴۴۰ / ۱۵.
3.تحف العقول : ۳۶.