الحديث :

۱۸۶۰۵.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :مَثَلُ البَخيلِ و المُتَصَدِّقِ مَثَلُ رجُلَينِ علَيهِما جُنّتانِ مِن حَديدٍ ؛ إذا هَمَّ المُتَصدِّقُ بصَدَقَةٍ اتّسَعَت علَيهِ حتّى تُعَفِّي أثَرَهُ. و إذا هَمَّ البَخيلُ بصَدَقَةٍ تَقلّصَت علَيهِ. و انضَمّت يَداهُ إلى تَراقيهِ. و انقَبَضت كُلُّ حَلقَةٍ إلى صاحِبَتِها. فيَجهَدُ أن يُوَسِّعَها فلا يَستَطيعُ.^۱

(انظر) عنوان ۵۱۹ «الإنفاق». صحيح مسلم : ۲/۷۰۸ باب ۲۳.

۳۵۶۷

مَثَلُ المُرائي فِي الصَّدَقَةِ

الكتاب :

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذَى كَالَّذِي يُنْفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَ لاَ يُؤْمِنُ بِاللّه ِ وَ اليَوْمِ الآخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْدَا لاَ يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِمَّا كَسَبُوا وَ اللّه ُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرينَ».^۲

حديث:

۱۸۶۰۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مَثَل بخيل و صدقه دهنده، مَثَل دو مرد است كه زرهى آهنين بر تن دارند. هرگاه صدقه دهنده بخواهد صدقه اى بدهد، آن زره بر تن او گشاد مى شود تا آنكه [سرانجام] اثرى از آن نمى ماند [و زره به كلّى از تنش بيرون مى رود] و هرگاه بخيل بخواهد صدقه اى دهد، بر او تنگ مى شود و دست هايش به چنبرهايش بسته مى شود و همه حلقه هاى زره درهم جمع مى شوند. پس، [بخيل ]سعى مى كند آن زره را از هم باز و گشاد كند، اما نمى تواند.

۳۵۶۷

مَثَل كسى كه براى خودنمايى صدقه مى دهد

قرآن:

«اى كسانى كه ايمان آورده ايد! صدقه هاى خود را با منّت و آزار باطل مكنيد؛ مانند كسى كه مالش را براى خودنمايى به مردم انفاق مى كند و به خدا و روز واپسين ايمان ندارد. پس، مَثَل او همچون مَثَل سنگ خارايى است كه بر روى آن خاكى [نشسته] است و رگبارى به آن رسيده و آن [سنگ] را سخت و صاف بر جاى نهاده است. آنان نيز از آنچه به دست آورده اند بهره اى نمى برند و خداوند گروه كافران را هدايت نمى كند».

1.صحيح مسلم : ۲/۷۰۹/۷۷.

2.البقرة : ۲۶۴.