۳۴۴۴

مُكافَأةُ الإحسانِ بِالإحسانِ

الكتاب :

وَ إِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها أَوْ رُدُّوها إِنَّ اللّه َ كانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبا».۱

هَلْ جَزَاءُ الأِحْسانِ إِلاَّ الإِحْسانُ».۲

الحديث :

۱۷۸۵۷.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :مَن أتى إلَيهِ مَعروفٌ فوَجَدَ فَلْيُكافِ. و مَن لَم يَجِدْ فَلْيُثنِ عَلَيهِ. فإنَّ مَن أثنى عَلَيهِ فقدَ شَكَرَهُ. و مَن كَتَمَهُ فقَد كَفَرَهُ.۳

۱۷۸۵۸.عنه صلى الله عليه و آله :مَن آتاكُم مَعروفا فكافِئوهُ. و إن لَم تَجِدوا ما تُكافِئونَهُ فادْعوا اللّه َ لَهُ حتّى تَظُنّوا أنَّكُم قَد كافَيتُمُوهُ.۴

۱۷۸۵۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام ( ـ في بَيان الحُقوقِ ـ ) : ثُمّ جَعَلَ سُبحانَهُ مِن حُقوقِهِ حُقوقا افتَرَضَها لِبَعضِ النّاسِ عَلى بَعضٍ. فَجَعَلَها تَتَكافَأُ في وُجوهِها. و يُوجِبُ بَعضُها بَعضا. و لا يُستَوجَبُ بَعضُها إلاّ بِبَعضٍ.۵

۳۴۴۴

جبران خوبى با خوبى

قرآن:

«هر گاه درود و تحيّتى به شما گفته شد، به صورتى بهتر يا همانند آن پاسخ دهيد. هر آينه خدا حسابگر هر چيزى است».

«آيا سزاى نيكى جز نيكى است؟»

حديث:

۱۷۸۵۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس كه احسانى به او شود و بتواند جبران كند، بايد آن را تلافى نمايد و اگر نتواند، بايد از آن قدردانى كند؛ زيرا كسى كه از احسانى قدردانى كند، در واقع از آن سپاسگزارى كرده است و هر كس احسان را ناديده بگيرد، ناسپاسى كرده است.

۱۷۸۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر گاه كسى به شما نيكى كرد، جبرانش كنيد و اگر چيزى نداشتيد كه آن را جبران نماييد، برايش به درگاه خدا دعا كنيد، چندان كه فكر كنيد پاداش احسان او را داده ايد.

۱۷۸۵۹.امام على عليه السلام ( ـ در بيان حقوق ـ ) فرمود : آن گاه خداوند سبحان از جمله حقوق خويش، براى مردم حقوقى نسبت به يكديگر واجب فرمود. و آنها را به گونه اى قرار داد كه يكديگر را جبران مى كنند و هر يك موجب ديگرى مى شود و هر حقى جز در مقابل حقى ديگر، واجب نمى شود.


1.النساء : ۸۶.

2.الرحمن : ۶۰.

3.كنز العمّال : ۱۶۵۶۷.

4.بحار الأنوار : ۷۵/۴۳/۸.

5.نهج البلاغة : الخطبة ۲۱۶.