(انظر) عنوان ۹۹ «الحجّة».
الأمر بالمعروف و النهي عن المنكر: باب ۲۶۵۳.
الأمثال : باب ۳۵۷۱. ۳۵۷۲.

۲۸۴۶

خَطَرُ العالِمِ المُتَهَتِّكِ وَ الجاهِلِ المُتَنَسِّكِ

۱۴۱۴۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :قَصَمَ ظَهري عالِمٌ مُتَهَتِّكٌ، و جاهِلٌ مُتَنَسِّكٌ. فالجاهِلُ يَغُشُّ النّاسَ بِتَنَسُّكِهِ. و العالِمُ يُنَفِّرُهُم بِتَهَتُّكِهِ.^۱

۱۴۱۴۵.عنه عليه السلام :قَطَعَ ظَهري رَجُلانِ مِنَ الدّنيا : رَجُلٌ عَليمُ اللِّسانِ فاسِقٌ. و رَجُلٌ جاهِلُ القَلبِ ناسِكٌ. هذا يَصُدُّ بِلِسانِهِ عَن فِسقِهِ. و هذا بِنُسُكِهِ عَن جَهلِهِ. فَاتَّقوا الفاسِقَ مِنَ العُلَماءِ. و الجاهِلَ مِنَ المُتَعَبِّدينَ. اُولئكَ فِتنَةُ كُلِّ مَفتونٍ. فإنّي سَمِعتُ رَسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله يَقولُ : يا عَلِيُّ. هَلاكُ اُمَّتي عَلى يَدَي (كُلِّ) مُنافِقٍ عَليمِ اللِّسانِ.^۲

۱۴۱۴۶.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إيّاكُم وَ الجُهّالَ مِنَ المُتَعَبِّدينَ، و الفُجّارَ مِنَ العُلَماءِ ؛ فَإنَّهُم فِتنَةُ كُلِّ مَفتونٍ.^۳

۱۴۱۴۷.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :قَطَعَ ظَهري اثنانِ : عالِمٌ مُتَهَتِّكٌ. و جاهِلٌ مُتَنَسِّكٌ. هذا يَصُدُّ النّاسَ عَن عِلمِهِ بِتَهَتُّكِهِ. و هذا يَصُدُّ النّاسَ عَن نُسُكِهِ بِجَهلِهِ.^۴

۲۸۴۶

خطر عالِمِ رسوا و عابدِ نادان

۱۴۱۴۴.امام على عليه السلام :دانشمندِ پرده در و عابد نادان، پشت مرا شكستند؛ زيرا نادان با عبادت خود مردم را فريب مى دهد و دانشمند با تباه كارى هاى خود آنان را فرارى مى دهد.

۱۴۱۴۵.امام على عليه السلام :در دنيا دو كس پشت مرا شكستند: مرد زبان بازِ تبهكار و مرد نادانْ روانِ عبادت پيشه. او با زبان خود تبهكاريش را مى پوشاند و اين با عبادتِ خود نادانيش را. پس، از علماىِ تبهكار و عبادت پيشگانِ نادان بپرهيزيد كه اينان مايه اغواى هر ساده لوح اغوا شده اى هستند. از رسول خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه مى فرمايد: اى على! هلاكت امّت من به دست منافقان زبان باز است.

۱۴۱۴۶.امام باقر عليه السلام :زنهار از عابدانِ نادان و علماىِ نابكار؛ زيرا اينها مايه فريب هر فريب خورده اى هستند.

۱۴۱۴۷.امام صادق عليه السلام :دو كس پشت مرا شكستند: دانشمندِ پرده در و عابدِ نادان. آن يكى با زشت كاريهاى خود مردم را از علمش باز مى دارد و اين يكى با نادانىِ خود آنها را از عبادتش باز مى دارد.

1.منية المريد : ۱۸۱.

2.الخصال : ۶۹/۱۰۳.

3.قرب الإسناد : ۷۰/۲۲۶.

4.عوالي اللآلي : ۴/۷۷/۶۴.