۱۳۹۷۷.عنه صلى الله عليه و آله :مَن تَعَلَّمَ عِلما مِمّا يُبتَغى بِهِ وَجهُ اللّه ِ لا يَتَعَلَّمُهُ إلاّ لِيُصيبَ بِهِ عَرَضا مِنَ الدّنيا. لَم يَجِدْ عَرفَ الجَنَّةِ يَومَ القِيامَةِ.۱
۱۳۹۷۸.عنه صلى الله عليه و آله :مَن تَعَلَّمَ صَرفَ الكَلامِ لِيَسبِيَ بِهِ قُلوبَ النّاسِ لَم يَقبَلِ اللّه ُ مِنهُ يَومَ القِيامَةِ صَرْفا و لا عَدْلاً.۲
۱۳۹۷۹.عنه صلى الله عليه و آله :ما مِن عَبدٍ يَخطُبُ خُطبَةً إلاّ اللّه ُ سائلُه عَنها ما أرادَ بِها.۳
۱۳۹۸۰.عنه صلى الله عليه و آله :مَن قامَ بِخُطبَةٍ لا يَلتَمِسُ بِها إلاّ رِياءً و سُمعَةً أوقَفَهُ اللّه ُ يَومَ القِيامَةِ مَوقِفَ رِياءٍ و سُمعَةٍ.۴
۱۳۹۸۱.عنه صلى الله عليه و آله :مَن سَمَّعَ النّاسَ بِعِلمهِ سَمَّعَ اللّه ُ بِه سامِعَ خَلقِهِ و حَقَّرَهُ و صَغَّرَهُ.۵
(انظر) الرياء : باب ۱۴۱۳.
۲۸۲۰
ما لا يَنبَغي طَلَبُ العِلمِ لِأجلِهِ
۱۳۹۸۲.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :لا تَعَلَّموا العِلمَ لِتُماروا بِهِ السُّفَهاءَ. و تُجادِلوا بِهِ العُلَماءَ. و لِتَصرِفوا (بهِ) وُجوهَ النّاسِ إلَيكُم. وَ ابتَغوا بِقَولِكُم ما عِندَ اللّه ِ فإنَّهُ يَدومُ و يَبقى. و يَنفَدُ ما سِواهُ.۶
۱۳۹۷۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس علمى را كه بايد براى خدا طلب شود، فقط براى اين بياموزد كه به چيزى از مال دنيا دست يابد، در روز قيامت بوى خوش بهشت را نيابد.
۱۳۹۷۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس سخنان زيبا و خوش را بياموزد تا به وسيله آنها دلهاى مردم را اسير خود كند، خداوند در روز قيامت از او نه توبه اى پذيرد و نه فديه اى (نه عبادت مستحبى را پذيرد نه واجبى را).
۱۳۹۷۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هيچ بنده اى نيست كه خطابه اى ايراد كند، مگر اين كه خداوند بپرسد كه هدفش از ايراد آن چه بوده است.
۱۳۹۸۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس خطابه اى ايراد كند و هدفش از آن خودنمايى و شهرت طلبى باشد، خداوند در روز قيامت او را در ايستگاه ريا و شهرت طلبى نگه دارد.
۱۳۹۸۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس با علم خود مردم را رسوا كند، خداوند كه گوش شنواى مردم است، او را رسوا سازد و خُرد و حقيرش گرداند.۷
۲۸۲۰
دانش را براى چند چيز نبايد آموخت
۱۳۹۸۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :علم را براى اين نياموزيد كه با نادانان بستيزيد و با دانايان مجادله كنيد و مردم را به طرف خود بكشانيد. بلكه با سخنان خود آنچه را نزد خداست بجوييد؛ زيرا آن است كه پايدار و باقى مى ماند و جز آن هر چه هست از بين مى رود.
1.كنز العمّال : ۲۹۰۲۰.
2.كنز العمّال : ۲۹۰۲۲.
3.كنز العمّال : ۲۹۰۱۲.
4.كنز العمّال : ۷۵۳۲.
5.كنز العمّال : ۷۵۳۵.
6.منية المريد : ۱۳۵.
7.در معناى اين حديث چند وجه ذكر شده است. رجوع كنيد به لسان العرب، ماده «سمع» ـ م.