۳۰۱۸
ذَمُّ الغِشِّ
۱۵۰۶۵.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :المسلمُ أخو المسلمِ. و لا يَحِلُّ لِمسلمٍ باعَ مِن أخيهِ بَيعا فيهِ عَيبٌ إلاّ بَيَّنَهُ لَهُ.۱
۱۵۰۶۶.عنه صلى الله عليه و آله :المُؤمِنُونَ بَعضُهُم لِبَعضٍ نَصَحَةٌ وادُّونَ و إن بَعُدَت مَنازِلُهُم و أبدانُهُم. و الفَجَرَةُ بعضُهُم لِبَعضٍ غَشَشَةٌ مُتَخاوِنُونَ و إنِ اقتَرَبَت مَنازِلُهُم و أبدانُهُم.۲
۱۵۰۶۷.الترغيب و الترهيب عن أبي سباعٍ:اشتَرَيتُ ناقَةً مِن دارِ واثِلةَ ابنِ الأسقَعِ. فَلَمّا خَرَجتُ بها أدرَكَنِي يَجُرُّ إزارَهُ. فقالَ : اشتَرَيتَ ؟ قُلتُ : نَعَم. قالَ : اُبَيِّنُ لكَ ما فِيها. قلتُ : و ما فِيها ؟ قالَ : إنَّها لَسَمِينَةٌ ظاهِرَةُ الصِّحَّةِ. قالَ : أرَدتَ بها سَفرا. أو أرَدتَ بها لَحما ؟ قلتُ : أرَدتُ بها الحَجَّ. قالَ : فَارتَجِعْها. فقالَ صاحِبُها : ما أرَدتَ إلى هذا أصلَحَكَ اللّه ُ. تُفسِدُ عَليَّ ؟ ! قالَ : إنّي سَمِعتُ رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله يقولُ : لا يَحِلُّ لِأحَدٍ يَبِيعُ شيئا إلاّ بَيَّنَ ما فِيهِ. و لا يَحِلُّ لِمَن عَلِمَ ذلكَ إلاّ بَيَّنَهُ.۳
۳۰۱۸
نكوهش دغلكارى
۱۵۰۶۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مسلمان، برادر مسلمان است و بر هيچ مسلمانى روا نيست كالاى معيوبى را به برادرش بفروشد، مگر اين كه او را از آن عيب آگاه سازد.
۱۵۰۶۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مؤمنان با يكديگر يكرنگ و مهربانند هر چند خانه ها و پيكرهايشان از هم دور باشد و نابكاران با يكديگر دغلكار و خيانت كارند هر چند خانه ها و پيكرهايشان نزديك به هم باشد.
۱۵۰۶۷.الترغيب و الترهيب ( ـ به نقل از ابو سباع ـ ) : ناقه اى از منزل واثلة بن اسقع خريدم و چون آن را بيرون آوردم، در حالى كه اِزارش به زمين كشيده مى شد، خودش را به من رساند و گفت : خريدى؟ گفتم: آرى. گفت : خصوصيت آن را برايت توضيح مى دهم. گفتم : چه خصوصيتى دارد؟ گفت : شترى چاق و سالم است. پرسيد : آيا براى سفر مى خواهى يا براى گوشتش؟ گفتم : آن را براى سفر حجّ مى خواهم. گفت : پس، آن را پس بده. صاحب شتر گفت: خدا خيرت دهد، مى خواهى كار را بر من خراب كنى (معامله را به هم بزنى)؟ واثله گفت:من از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه مى فرمود : بر هيچ كس روا نيست چيزى را بفروشد، مگر اين كه هر عيب و ايرادى دارد به خريدار بگويد و هر كسِ ديگرى هم از آن عيبها اطلاع داشته باشد، بايد بگويد.
1.كنز العمّال : ۹۵۰۲.
2.الترغيب و الترهيب : ۲/۵۷۵/۱۲.
3.الترغيب و الترهيب : ۲/۵۷۴/۱۰.