۲۹۶۵

مَن أبصَرَ عَيبَ نَفسِهِ

۱۴۷۵۸.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :ثَلاثُ خِصالٍ مَن كُنَّ فيهِ أو واحِدَةٌ مِنهُنَّ كانَ في ظِلِّ عَرشِ اللّه ِ عَزَّ و جلَّ (يَومَ القِيامَةِ) يَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ :... رَجُلٌ لَم يَعِبْ أخاهُ المُسلِمَ بِعَيبٍ حَتّى يَنفِيَ ذلكَ العَيبَ مِن نَفسِهِ ؛ فإنَّهُ لا يَنفي مِنها عَيبا إلاّ بَدا لَهُ عَيبٌ. و كَفى بِالمَرءِ شُغلاً بِنَفسِهِ عَنِ النّاسِ.^۱

۱۴۷۵۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مَن أبصَرَ عَيبَ نَفسِهِ شُغِلَ عَن عَيبِ غَيرِه.^۲

۱۴۷۶۰.عنه عليه السلام :مَن أبصَرَ زَلَّتَهُ صَغُرَت عِندَهُ زَلَّةُ غَيرِهِ.^۳

۱۴۷۶۱.عنه عليه السلام :لا تَتَّبِعَنَّ عُيوبَ النّاسِ. فإنَّ لَكَ مِن عُيوبِكَ ـ إن عَقَلتَ ـ ما يَشغَلُكَ أن تَعيبَ أحَدا.^۴

۱۴۷۶۲.عنه عليه السلام :مَن أبصَرَ عَيبَ نَفسِهِ لَم يَعِبْ أحَدا.^۵

۱۴۷۶۳.عنه عليه السلام :كَفى بِالمَرءِ كَيسا أن يَعرِفَ مَعايِبَهُ. كَفى بِالمَرءِ جَهلاً أن يَجهَلَ عَيبَهُ.^۶

۲۹۶۵

كسى كه عيب خود را ببيند

۱۴۷۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سه خصلت است كه هر كس آنها را داشته باشد، يا يكى از آنها در او باشد، روز قيامت در سايه عرش خداوند عزّ و جلّ است، روزى كه هيچ سايه اى جز سايه او نيست :... مردى كه از برادر مسلمان خود عيبى نگيرد تا آن گاه كه آن عيب را از خودش دور كند؛ و آدمى هر عيبى كه از خود بر طرف سازد، عيبى ديگر در نظرش آشكار مى شود. آدمى را همين بس كه به رفع معايب خود پردازد و از پرداختن به عيبهاى مردم باز ايستد.

۱۴۷۵۹.امام على عليه السلام :كسى كه عيب خود را ببيند، از پرداختن به عيب ديگران باز ايستد.

۱۴۷۶۰.امام على عليه السلام :هر كه لغزش خود را ببيند، لغزش ديگران در نظرش كوچك آيد.

۱۴۷۶۱.امام على عليه السلام :دنبال عيبهاى مردم نباش؛ زيرا عيبهايى كه در خودت هست ـ اگر خردمند باشى ـ مانع از آن مى شود كه از كسى عيب جويى كنى.

۱۴۷۶۲.امام على عليه السلام :هر كه بيناى عيب خود باشد، از هيچ كس عيبجويى نكند.

۱۴۷۶۳.امام على عليه السلام :در زيركى آدمى همين بس كه عيبهاى خود را بشناسد؛ در نادانى آدمى همين بس كه عيبهاى خويش را نشناسد.

1.الخصال : ۸۰/۳.

2.تحف العقول : ۸۸.

3.غرر الحكم : ۸۷۵۴.

4.غرر الحكم : ۱۰۲۹۵.

5.غرر الحكم : ۸۳۷۹.

6.غرر الحكم : ۷۰۴۰ و ۷۰۶۱.