(انظر) عنوان ۶۶ «التجربة».

۲۳۷۳

طَبيبُ النَّفسِ

۱۱۳۰۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام ( ـ في صِفةِ النبيِّ صلى الله عليه و آله ـ ) : طَبيبٌ دَوَّارٌ بِطِبِّهِ، قد أحكَمَ مَراهِمَهُ، و أحمى (أمضى) مَواسِمَهُ، يَضَعُ ذلكَ حيثُ الحاجَةُ إلَيهِ، مِن قُلوبٍ عُمْيٍ، و آذانٍ صُمٍّ، و ألسِنَةٍ بُكْمٍ، مُتَتَبِّعٌ بدَوائهِ مَواضِعَ الغَفلَةِ، و مَواطِنَ الحَيرَةِ.^۱

۱۱۳۰۶.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ( ـ في وصيَّتِهِ لابنِ جُندَبٍ ـ ) : اجعَلْ نفسَكَ عَدُوّا تُجاهِدُهُ، و عارِيَةً تَرُدُّها؛ فإنّكَ قد جُعِلتَ طبيبَ نفسِكَ، و عُرِّفتَ آيَةَ الصِّحَّةِ، و بُيِّنَ لكَ الداءُ، و دُلِلتَ على الدَّواءِ، فانظُرْ قِيامَكَ على نفسِكَ.^۲

۱۱۳۰۷.عنه عليه السلام ( ـ لرجُلٍ ـ ) : إنّك قد جُعِلتَ طبيبَ نفسِكَ، و بُيِّنَ لكَ الداءُ، و عُرِّفتَ آيَةَ الصِّحَّةِ، و دُلِلتَ على الدَّواءِ، فانظُرْ كيفَ قيامُكَ على نفسِكَ.^۳

۲۳۷۳

پزشك جان

۱۱۳۰۵.امام على عليه السلام ( ـ در توصيف پيامبر صلى الله عليه و آله ـ ) فرمود : پزشكى است كه با دانش خود. همواره ميان مردم مى گردد. مرهمهايش را بخوبى درست كرده و ابزار داغ كردنش را گداخته و آماده است و آنها را هر جا كه لازم باشد. مى گذارد، از دلهاى كور گرفته تا گوشهاى كر و زبانهاى گنگ. جاهاى غفلت و مواضع حيرت را جستجو و آنها را با داروى خود درمان مى كند.

۱۱۳۰۶.امام صادق عليه السلام ( ـ در سفارش به ابن جندب ـ ) فرمود : نفْس خود را دشمنى دان كه با آن جهاد مى كنى و عاريه اى بشمار كه بايد برگردانى ؛ زيرا كه تو طبيب نفْس خويش قرار داده شده اى و نشانه سلامتى به تو شناسانده شده و درد براى تو روشن شده و به دارو راهنمايى شده اى ؛ پس به درمان خودت بپرداز.

۱۱۳۰۷.امام صادق عليه السلام ( ـ خطاب به مردى ـ ) فرمود : تو طبيبِ نفْسِ خويش قرار داده شده اى، و درد به تو نشان داده شده و نشانه سلامتى به تو شناسانده شده و به دارو راهنمايى شده اى ؛ پس بنگر كه چگونه به درمان خود مى پردازى.

1.نهج البلاغة : الخطبة ۱۰۸.

2.تحف العقول : ۳۰۴ و ۳۰۵.

3.الكافي : ۲/۴۵۴/۶.