۲۱۱۸
الحَثُّ عَلَى الاستِثناءِ بِمَشيئَةِ اللّه ِ
الكتاب :
وَ لا تَقُوْلَنَّ لِشَيْءٍ إنِّي فاعِلٌ ذلِكَ غَدَا * إلاّ أنْ يَشاءَ اللّه ُ و اذْكُرْ رَبَّكَ إذا نَسِيْتَ وَ قُلْ عَسَى أنْ يَهدِيَنِ رَبِّي لِأقرَبَ مِنْ هذا رَشَدا».۱
الحديث :
۱۰۰۶۵.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :إنَّ مِن تَمامِ إيمانِ العَبدِ أن يَستَثنِيَ فِي كُلِّ شَيءٍ.۲
۱۰۰۶۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :و أيمُ اللّه ِ ـ يَمينا أستَثنِي فيها بِمَشيئَةِ اللّه ِ ـ لأَرُوضَنَّ نفسِي رياضَةً تَهُشُّ مَعَها إلَى القُرصِ إذا قَدَرَت علَيهِ مَطعوما. و تَقنَعُ بالمِلحِ مَأدُوما.۳
۱۰۰۶۷.عنه عليه السلام :إنّ قَوما مِن اليَهودِ سَألُوا النبيَّ صلى الله عليه و آله عَن شيءٍ. فقالَ : ائتُوني غَدا ـ و لم يَستَثنِ ـ حتّى اُخبِرَكُم. فَاحتَبَسَ عَنهُ جَبرَئيلُ عليه السلام أربَعينَ يَوما. ثُمّ أتاهُ و قالَ : «و لا تَقُولَنَّ لِشَيْءٍ إنِّي فاعِلٌ ذلِكَ غَدَا * إلاّ أنْ يَشاءَ اللّه ُ و اذْكُرْ رَبَّكَ إذا نَسِيْتَ وَ قُلْ عَسَى أنْ يَهدِيَنِ رَبِّي لِأقرَبَ مِنْ هذا رَشَدا » .۴
۲۱۱۸
ترغيب به ان شاء اللّه گفتن
قرآن :
«هرگز در مورد چيزى مگوى كه من آن را فردا انجام خواهم داد. مگر خداوند بخواهد. و چون فراموش كنى. پروردگارت را به ياد آر و بگو : اميد كه پروردگارم مرا به راهى كه نزديكتر از اين به صواب است. هدايت كند».
حديث :
۱۰۰۶۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نشانه كامل بودن ايمان بنده اين است كه در هر كارى «اِن شاء اللّه » بگويد.
۱۰۰۶۶.امام على عليه السلام :سوگند به خدا ـ سوگندى كه در آن مشيّت خدا را استثنا مى كنم ـ نفْس خود را چنان رياضت دهم كه اگر براى خوراك خود به قُرص نانى دست يابد. شاد گردد و از نانخورش به نمك قناعت كند.
۱۰۰۶۷.امام على عليه السلام :گروهى از يهود چيزى از پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيدند. حضرت فرمود : فردا بياييد تا جوابتان را بدهم ـ و اِن شاء اللّه نگفت ـ ؛ پس تا چهل روز از آمدن جبرئيل عليه السلام نزد پيامبر جلوگيرى شد. و پس از آن، بر پيامبر فرود آمد و گفت : «هرگز در مورد چيزى مگوى كه من آن را فردا انجام خواهم داد. مگر خداوند بخواهد، و چون فراموش كنى، پروردگارت را به ياد آور و بگو: اميد كه پروردگارم مرا به راهى كه نزديك تر از اين به صواب است، هدايت كند».
1.الكهف : ۲۳. ۲۴.
2.كنز العمّال : ۵۴۶۸.
3.نهج البلاغة : الكتاب ۴۵.
4.تفسير العيّاشيّ : ۲/۳۲۴/۱۴.