۹۵۹۷.عنه عليه السلام :إيّاكُم و مُلاحاةَ الشُّعَراءِ ؛ فإنّهُم يَضَنُّونَ بِالمَدحِ و يَجُودُونَ بِالهِجاءِ.۱

۹۵۹۸.الدرّ المنثور عن أبي الحسن مولى بني نوفل :إنّ عبدَ اللّه ِ بنَ رَواحةَ و حَسانَ بنَ ثابتٍ أتَيا رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله حينَ نَزَلَتِ «الشُّعَراءُ» يَبكِيانِ و هو يُقرَأُ «وَ الشُّعَراءُ يَتَّبِعُهُمُ الغاوُونَ» حتّى بَلَغَ «إِلاّ الّذينَ آمَنُوا و عَمِلُوا الصّالِحاتِ» قالَ : أنتُم «و ذَكَرُوا اللّه َ كَثيرا» قالَ : أنتُم «وَ انْتَصَرُوا مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا» قالَ : أنتُم «و سَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ» قالَ : الكُفّارُ.۲

۲۰۰۸

الشِّعرُ جِهادٌ بِاللِّسانِ

۹۵۹۹.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ( ـ لَمّا سُئلَ عنِ الشِّعرِ ـ ) : إنّ المُؤمِنَ مُجاهِدٌ بِسَيفِهِ و لِسانِهِ. و الذي نَفسي بيدِهِ لَكأنّما يَنضِحُونَهم بِالنَّبلِ.۳

۹۶۰۰.عنه صلى الله عليه و آله ( ـ لمّا سُئلَ عَمّا أنزَلَهُ اللّه ُ في الشُّعراءِ ) : إنّ المؤمِنَ يُجاهِدُ بِسَيفِهِ و لِسانِهِ. و الذي نفسِي بيدِهِ لَكَأنَّما بِوَجهِهِم مِثلُ نَضْحِ النَّبلِ.۴

۹۵۹۷.امام صادق عليه السلام :با شاعران در نيفتيد ؛ زيرا آنان در مدح، خسيس هستند و در هجو،سخى.

۹۵۹۸.الدرّ المنثور ( ـ به نقل از أبو الحسن هم پيمان بنى نوفل ـ ) : هنگامى كه سوره شعراء نازل شد. عبد اللّه بن رواحه و حسّان بن ثابت با چشم گريان خدمت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمدند و آن حضرت [آيه] «و شاعران را گمراهان پيروى مى كنند» را مى خواند، تا آن كه به «مگر آنان كه ايمان آوردند و كار شايسته كردند» رسيد. فرمود : شما هستيد [و نيز خواند: ]«و خدا را بسيار ياد نمودند» فرمود : شما هستيد [و نيز خواند:] «و بعد از آن كه مورد ستم واقع شدند، يارى خواستند» فرمود : شما هستيد [و نيز خواند: ]«و كسانى كه ستم كردند بزودى خواهند دانست كه به چه مكانى باز مى گردند» فرمود : كافران هستند.

۲۰۰۸

شعر، جهاد زبانى است

۹۵۹۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ( ـ چون درباره شعر از ايشان پرسش شد ـ ) فرمود : فرمود ـ همانا مؤمن با شمشير و زبان خود جهاد مى كند ؛ سوگند به آن كه جانم در دست اوست. شاعران [مؤمن ]با شعر خود گويى به دشمن تير مى اندازند.

۹۶۰۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ( ـ چون درباره آيه اى كه خداوند درباره شاعران نازل ) : همانا مؤمن با شمشير و زبان خود جهاد مى كند ؛ سوگند به آن كه جانم در دست اوست. آنان با رويارويى (زبانى) خود، گويى تير [به دشمن ]مى زنند.


1.كشف الغمّة : ۲/۴۱۸.

2.الدرّ المنثور : ۶/۳۳۴.

3.مجمع البيان : ۷/۳۲۶.

4.الدرّ المنثور : ۶/۳۳۵ و فيه «نضج النبل»، و الصحيح ما أثبتناه.