۸۲۲۸.عنه عليه السلام :اِتَّقُوا اللّه َ في عِبادِهِ و بِلادِهِ فإنّكُم مَسؤولُونَ حتّى عنِ البِقاعِ و البَهائمِ، أطِيعُوا اللّه َ و لا تَعصُوهُ.۱

۸۲۲۹.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ( ـ في الدعاءِ بعدَ صلاةِ يَومِ الغَديرِ ـ ) : يا صادقَ الوَعدِ. يا مَن لا يُخلِفُ المِيعادَ. يا مَن هُو كُلَّ يَومٍ في شَأنٍ. أن أنعَمتَ عَلَينا بمُوالاةِ أوليائكَ المَسؤولِ عنها عِبادُكَ. فإنَّكَ قلتَ و قَولُكَ الحَقُّ : «ثمّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئذٍ عَنِ النَّعِيمِ» ۲ و قلتَ : «و قِفُوهُم إنَّهُم مَسْؤولُونَ» .۳

۱۶۹۸

كُلُّكُم مَسؤُولٌ!

۸۲۳۰.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :ألا كُلُّكُمْ راعٍ و كُلُّكُم مَسؤولٌ عن رَعِيَّتِهِ. فالأمِيرُ الذي على الناسِ راعٍ و هُو مَسؤولٌ عن رَعِيَّتِهِ. و الرَّجُلُ راعٍ على أهلِ بَيتِهِ و هُو مَسؤولٌ عَنهُم. و المَرأةُ راعِيَةٌ على بَيتِ بَعلِها و وُلْدِهِ و هِي مَسؤولَةٌ عَنهُم.۴

۸۲۲۸.امام على عليه السلام :از خدا بترسيد درباره بندگان او و سرزمينهايش ؛ زيرا شما حتى نسبت به قطعه هاى زمين ها و چارپايان نيز بايد پاسخگو باشيد. از خدا اطاعت كنيد و نافرمانى او نكنيد.

۸۲۲۹.امام صادق عليه السلام ( ـ در دعاى بعد از نماز عيد غدير ـ ) گفت : اى آن كه وعده اش راست است! اى كسى كه خلف وعده نمى كند! اى آن كه هر روز در كارى است! نعمتِ دوستى اولياى خود را، كه از بندگانت درباره آن بازخواست مى شود، به ما ارزانى داشتى. تو فرموده اى و فرموده تو راست است كه : «سپس. در آن روز از نعمتها بازخواست مى شويد» و نيز فرموده اى: «و نگه داريدشان، كه از آنان پرسش شود».

۱۶۹۸

همه شما مسئوليد!

۸۲۳۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بدانيد كه همه شما سرپرست هستيد و همه شما درباره زير دستانتان بازخواست مى شويد. آن اميرى كه بر مردم فرمان مى راند سرپرست است و نسبت به رعيّتش بازخواست مى شود. مرد. سرپرست خانواده خويش است و درباره آنها بايد پاسخگو باشد و زن. سرپرست خانه و فرزندان شوهر خود است و درباره آنها بايد پاسخ دهد.


1.نهج البلاغة : الخطبة ۱۶۷.

2.التكاثر : ۸.

3.تهذيب الأحكام : ۳/۱۴۶/۳۱۷.

4.صحيح مسلم : ۳/۱۴۵۹/۲۰.