۱۴۷۱
الحَثُّ عَلى إتيانِ الرُّخَصِ
۷۲۸۷.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :إنّ اللّه َ تعالى يُحِبُّ أن تُؤتى رُخصَتُهُ كما يَكرَهُ أن تُؤتى مَعصيَتُهُ.۱
۷۲۸۸.عنه صلى الله عليه و آله :إنّ اللّه َ تعالى يُحِبُّ أن تُقبَلَ رُخصَتُهُ. كما يُحِبُّ العَبدُ مَغفِرَتَهُ.۲
۷۲۸۹.عنه صلى الله عليه و آله :إنّ اللّه َ يُحِبُّ أن تُؤتى رُخَصُهُ كما يُحِبُّ أن تُؤتى عَزائمُهُ.۳
۷۲۹۰.عنه صلى الله عليه و آله :إنّ اللّه َ يُحِبُّ أن يُؤخَذَ بِرُخَصِهِ كما يُحِبُّ أن يُؤخَذَ بعَزائمِهِ.۴
۷۲۹۱.عنه صلى الله عليه و آله :علَيكُم بِرُخصَةِ اللّه ِ التي رَخَّصَ لَكُم.۵
۷۲۹۲.بحار الأنوار :كافورُ الخادِمُ : قالَ لي الإمامُ عليُّ بنُ محمّدٍ عليه السلام : اُترُك لي السَّطْلَ الفُلانِيَّ في المَوضِعِ الفُلانِيِّ لِأتَطَهَّرَ مِنهُ للصلاةِ. و أنفَذَنِي في حاجَةٍ... و اُنسِيتُ ما قالَ لي و كانَت ليلةً بارِدَةً. فَحَسَستُ بهِ و قد قامَ إلى الصلاةِ و ذَكَرتُ أنّني لَم أترُكْ السَّطلَ فَبَعُدتُ عن المَوضِعِ خَوفا مِن لَومِهِ... فَنادانِي نِداءَ مُغضَبٍ فقلتُ : إنّا للّه ِِ، أيشِ عُذرِي... فقال عليه السلام : يا وَيلَكَ أ ما عَرَفتَ رَسمِي أنّني لا أتَطَهَّرُ إلاّ بماءٍ باردٍ فَسَخَّنتَ لي ماءً و تَرَكتَهُ في السَّطْلِ؟! فقلتُ : و اللّه ِ يا سَيِّدِي ما تَرَكتُ السَّطلَ و لا الماءَ ! قالَ عليه السلام : الحمدُ للّه ِِ. و اللّه ِ لا تَرَكنا رُخصَةً. و لا رَدَدْنا مِنحَةً. الحَمدُ للّه ِِ الذي جَعَلَنا مِن أهلِ طاعَتِهِ و وَفَّقَنا لِلعَونِ على عبادَتِهِ. إنّ النبيَّ صلى الله عليه و آله كانَ يقولُ : إنَّ اللّه َ يَغضَبُ عَلى مَن لا يَقبَلُ رُخَصَهُ.۶
۱۴۷۱
تشويق به انجام رخصتها
۷۲۸۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند متعال همچنان كه دوست ندارد معصيت شود. دوست دارد به رخصتهايش۷ عمل شود.
۷۲۸۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند متعال دوست دارد رخصتهايش پذيرفته شود. همچنان كه بنده دوست دارد آمرزيده شود.
۷۲۸۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند. همچنان كه دوست دارد واجباتش عمل شود. دوست دارد رخصتهايش نيز به جا آورده شود.
۷۲۹۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند دوست دارد رخصتهايش به كار بسته شود. همچنان كه دوست دارد فرايضش انجام پذيرد.
۷۲۹۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به رخصتهاى خداوند كه به شما داده است، پايبند باشيد.
۷۲۹۲.بحار الأنوار ( ـ به نقل از كافور خادم ـ ) : امام هادى عليه السلام به من فرمود : فلان سطل آب را در فلان جا بگذار تا براى نماز وضو بگيرم و سپس مرا در پى كارى فرستاد... من فراموش كردم دستور آن حضرت را انجام دهم. آن شب. شب سردى بود. وقتى حضرت براى نماز برخاست، من متوجّه شدم و يادم آمد كه سطل را در جايى كه فرموده بود نگذاشته ام. از ترس سرزنش ايشان از جاى خود دور شدم... امام عليه السلام مرا با صدايى خشم آلود، فرا خواند. با خود گفتم : إنّا للّه. حالا چه بهانه اى بياورم؟... امام عليه السلام فرمود : واى بر تو! مگر عادت مرا نمى دانى كه جز با آب سرد، وضو نمى گيرم. چرا آب را برايم گرم كرده و در اين سطل ريخته اى؟! عرض كردم : سرورم! به خدا قسم من نه سطلى گذاشته ام و نه آبى! حضرت فرمود : خدا را سپاس ؛ به خدا قسم ما نه رخصتى را فرو گذاشته ايم و نه عطيه اى را رد كرده ايم. سپاس خداوندى را كه ما را از فرمانبرداران خود قرار داد و توفيق عبادتش را به ما ارزانى داشت. پيامبر صلى الله عليه و آله مى فرمود : همانا خداوند بر كسى كه رخصتهاى او را نپذيرد، خشم مى آورد.
1.كنز العمّال : ۵۳۳۵.
2.كنز العمّال : ۵۳۳۶.
3.كنز العمّال : ۵۳۳۴.
4.مستدرك الوسائل : ۱/۱۴۴/۲۱۴.
5.كنز العمّال : ۵۳۳۸.
6.بحار الأنوار: ۸۰/۳۳۵/۶.
7.مقصود از رخصت، جايى است كه خداوند متعال تكليفى را برداشته و يا آن را آسان تر كرده است.