۱۴۶۳

فَضلُ صِلَةِ الرَّحِمِ

الكتاب :

أ فَمَن يَعْلَمُ أَنَّمَآ أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ الحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمَى إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبَابِ * الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللّه ِ وَ لاَ يَنقُضُونَ المِيثَاقَ * و الَّذِينَ يَصِلُونَ ما أَمَرَ اللّه ُ بهِ أن يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخافُونَ سُوءَ الحِسابِ».۱

(انظر) البقرة: ۸۳. ۱۷۷. النحل: ۹۰. الإسراء: ۲۶. الروم: ۳۸. محمّد: ۲۲.

الحديث :

۷۲۴۰.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :إنَّ أعجَلَ الخَيرِ ثَوابا صِلةُ الرَّحِمِ.۲

۷۲۴۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أيُّها الناسُ. إنّهُ لا يَستَغنِي الرَّجُلُ ـ و إن كانَ ذا مالٍ ـ عَن عِترَتِهِ (عَشِيرَتِهِ). و دِفاعِهِم عَنهُ بأيدِيهِم و ألسِنَتِهِم. و هُم أعظَمُ الناسِ حِيطةً مِن وَرائهِ و ألَمُّهُم لِشَعَثِهِ. و أعطَفُهُم علَيهِ عندَ نازِلَةٍ إذا نَزَلَتْ بهِ و لِسانُ الصِّدقِ يَجعَلُهُ اللّه ُ للمَرءِ في الناسِ خَيرٌ لَهُ مِنَ المالِ يَرِثُهُ غيرُهُ. ألا لا يَعدِلَنَّ أحَدُكُم عن القَرابَةِ يَرى بها الخَصاصَةَ أن يَسُدَّها بالذي لا يَزِيدُهُ إن أمسَكَهُ. و لا يَنقُصُهُ إن أهلَكَهُ. و مَن يَقبِضْ يَدَهُ عن عَشيرَتِهِ. فإنّما تُقْبَضُ مِنهُ عَنهُم يَدٌ واحِدَةٌ. و تُقبَضُ مِنهُم عَنهُ أيدٍ كثيرَةٌ. و مَن تَلِنْ حاشِيَتُهُ يَستَدِمْ مِن قَومِهِ المَوَدَّةَ (المَحَبَّةَ).۳

۱۴۶۳

فضيلت صله رحم

قرآن :

«آيا كسى كه مى داند آنچه از جانب پروردگارت بر تو نازل شده حق است. همانند كسى است كه نابيناست؟ تنها خردمندان پند مى گيرند : كسانى كه به عهد خدا وفا مى كنند و خود پيمان نمى شكنند. آنان كه آنچه را خدا به پيوستن آن فرمان داده پيوند مى دهند و از پروردگارشان مى ترسند و از سختى باز خواست خداوند بيمناكند».

حديث :

۷۲۴۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :ثواب صله رحم زودتر از ثواب هر كار خير ديگرى مى رسد.

۷۲۴۱.امام على عليه السلام :اى مردم! هيچ كس ـ هر اندازه هم ثروتمند باشد ـ از خويشان (ايل و عشيره) خود و حمايت عملى و زبانى آنها از او، بى نياز نيست. آنان بزرگترين گروهى هستند كه از انسان پشتيبانى مى كنند و پراكندگى و پريشانى او را از بين مى برند و در مصيبتها و حوادثى كه برايش پيش مى آيد. بيش از همه به او مهربان و دلسوزند. نام نيكى كه خداوند براى انسان در ميان مردم پديد مى آورَد، بهتر است از مال و ثروتى كه وى براى ديگران باقى مى گذارد.۴ هان! مبادا از خويشاوند نيازمند خود روى برتابيد و از دادن اندك مالى به او دريغ كنيد. كه اگر ندهيد چيزى بر ثروت شما نمى افزايد و اگر بدهيد چيزى كم نمى شود. هر كه از خويشان خود دست كشد، يك دست از آنان باز گرفته، اما دستهاى فراوانى از خود كنار زده است. و آن كس كه با قوم و خويشان خود نرمخو و مهربان باشد، دوستى و محبّت هميشگى آنان را به دست آورَد.


1.الرعد : ۱۹ ـ ۲۱.

2.الكافي : ۲/۱۵۲/۱۵.

3.نهج البلاغة: الخطبة۲۳.

4.{۰ نام نيكى گر بماند زآدمى به كزو ماند سراى زرنگار.(سعدى). ۰}