الحديث :

۵۴۲۵.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :مَن كانَ باللّه ِ أعْرَفَ كانَ مِن اللّه ِ أخْوَفَ.^۱

۵۴۲۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أعْلَمُ النّاسِ باللّه ِ سُبحانَهُ أخْوَفُهُم مِنهُ.^۲

۵۴۲۷.عنه عليه السلام :أكْثَرُ النّاسِ مَعرِفَةً لنَفْسِهِ أخْوَفُهُم لرَبِّهِ.^۳

۵۴۲۸.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :في حِكمَةِ آلِ داوودَ : يا بنَ آدَمَ. أصْبَحَ قلبُكَ قاسِيا و أنتَ لعَظَمةِ اللّه ِ ناسِيا. فلَو كُنتَ باللّه ِ عالِما و بعَظَمَتِهِ عارِفا لَم تَزَلْ مِنهُ خائفا.^۴

۵۴۲۹.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :مَن عَرَفَ اللّه َ خافَ اللّه َ. و مَن خافَ اللّه َ سَخَتْ نَفْسُهُ عنِ الدُّنيا.^۵

(انظر) العلم : باب ۲۸۳۷.
معرفة اللّه : باب ۲۵۶۷.

۱۱۴۶

المُؤمِنُ بَينَ مَخافَتَينِ

۵۴۳۰.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :ألا إنّ المؤمنَ يَعْمَلُ بينَ مَخافَتَينِ : بينَ أجَلٍ قَد مَضى لا يَدْري ما اللّه ُ صانِعٌ فيهِ. و بينَ أجَلٍ قد بَقِيَ لا يَدْري ما اللّه ُ قاضٍ فيهِ. فلْيَأخُذِ العَبْدُ المؤمنُ مِن نَفْسِهِ لنَفْسِهِ و مِن دُنياهُ لآخِرَتِهِ. و في الشَّيْبَةِ قَبلَ الكِبَرِ. و في الحياةِ قَبلَ المَماتِ؛ فوالّذي نَفْسُ محمّدٍ بِيَدِهِ. ما بَعدَ الدُّنيا مِن مُسْتَعْتَبٍ. و ما بَعدَها مِن دارٍ إلاّ الجَنّةَ أوِ النّارَ.^۶

حديث :

۵۴۲۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هركه خدا شناس تر باشد خدا ترس تر است.

۵۴۲۶.امام على عليه السلام :عالمترين مردم به خداوند سبحان، ترسانترين آنها از اوست.

۵۴۲۷.امام على عليه السلام :خود شناس ترين مردم. خدا ترس ترين آنهاست.

۵۴۲۸.امام باقر عليه السلام :در حكمت آل داوود آمده است : اى فرزند آدم ! دلت سخت گشته است و بزرگى خدا را از ياد برده اى ؛ اگر خدا را مى شناختى و بزرگيش را مى دانستى. همواره از او ترسان بودى.

۵۴۲۹.امام صادق عليه السلام :آن كه خدا را شناخت، از خدا ترسيد و آن كه از خدا ترسيد، دل از دنيا بركنْد.

۱۱۴۶

مؤمن ميان دو ترس به سر مى برد

۵۴۳۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :همانا مؤمن ميان دو ترس كار مى كند : ميان زمانى كه از عمرش گذشته است و نمى داند خدا با او چه مى كند، [و مى آمرزدش يا نه!] و ميان زمانى كه از عمرش باقى مانده است و نمى داند خدا درباره او چه حكم خواهد كرد. پس. بايد كه بنده مؤمن، از خود براى خود، و از دنيايش براى آخرتش و در جوانى، پيش از پيرى و در زندگى، پيش از فرا رسيدن مرگ. بهره برگيرد ؛ زيرا سوگند به آن كه جان محمّد در دست اوست، پس از دنيا ديگر عذرخواهى و توبه اى در كار نيست و بعد از آن، سرايى جز بهشت يا دوزخ نباشد.

1.بحار الأنوار : ۷۰/۳۹۳/۶۴.

2.غرر الحكم : ۳۱۲۱.

3.غرر الحكم : ۳۱۲۶.

4.الأمالي للطوسي : ۲۰۳/۳۴۶.

5.الكافي : ۲/۶۸/۴.

6.الكافي : ۲/۷۰/۹.