الحديث :
۵۱۱۴.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :ما السّماواتُ السَّبْعُ في الكُرْسِيِّ إلاّ كحَلْقَةٍ مُلْقاةٍ في أرضٍ فَلاةٍ. و فَضلُ العَرشِ على الكُرْسِيِّ كفَضْلِ الفَلاةِ على تلكَ الحَلْقَةِ.۱
۵۱۱۵.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :العَرشُ في وَجْهٍ هُو جُملَةُ الخَلقِ. و الكُرْسِيُّ وعاؤهُ. و في وَجْهٍ آخرَ العَرشُ هُو العِلْمُ الّذي أطْلَعَ اللّه ُ علَيهِ أنبياءَهُ و رسُلَهُ و حُجَجَهُ. و الكُرْسِيُّ هو العِلمُ الّذي لَم يُطْلِعِ(اللّه ُ) علَيهِ أحَدا مِن أنبيائهِ و رسولِهِ۲ و حُجَجِهِ عليهم السلام.۳
۵۱۱۶.عنه عليه السلام ( ـ في قولهِ تعالى : {Q} «وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّم ) : عِلمُهُ.۴
(انظر) بحار الأنوار : ۵۸ / ۱ باب ۱.
۱۰۷۴
عَظَمَةُ ما غابَ عَنّا مِنَ الخِلقَةِ
۵۱۱۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :سُبحانَكَ ما أعْظَمَ ما نَرى مِن خَلْقِكَ ! و ما أصْغَرَ كُلَّ عَظيمةٍ في جَنْبِ قُدْرَتِكَ ! و ما أهْوَلَ ما نَرى مِن مَلَكوتِكَ ! و ما أحْقَرَ ذلكَ فيما غابَ عَنّا مِن سُلطانِكَ ! و ما أسْبَغَ نِعَمَكَ في الدُّنيا ! و ما أصْغَرَها في نِعَمِ الآخِرَةِ !۵
حديث :
۵۱۱۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هفت آسمان در برابر [عظمت ]كرسى، همچون حلقه اى است فتاده در يك بيابان و برترى عرش بر كرسى، همانند برترى آن بيابان است بر آن حلقه.
۵۱۱۵.امام صادق عليه السلام :عرش. به يك معنا. مجموعه آفرينش است و كرسى. ظرف آن. به معنايى ديگر. عرش، آن علمى است كه خداوند پيامبران و رسولان و حجّتهاى خويش را بر آن آگاه كرد و كرسى، آن علمى است كه خداوند هيچ يك از پيامبران و رسولان و حجّتهاى خويش را بر آن آگاه نكرد.
۵۱۱۶.امام صادق عليه السلام ( ـ درباره آيه «كرسى او آسمانها و زمين را در بر دار ) فرمود : مقصود، علم اوست.
۱۰۷۴
عظمت آفرينشِ پنهان از ديد ما
۵۱۱۷.امام على عليه السلام :اى خداوند سبحان ! چه عظيم و پر شكوه است آنچه از آفرينش تو مى بينيم! و چه خُرد است هر بزرگى در برابر قدرت تو ! و چه هول انگيز است آنچه ما از ملكوت تو مى بينيم! و چه حقير است آنچه ما مى بينيم در برابر قدرت و سلطنت نا پيداى تو از ديدگان ما! چه بسيار است نعمتهاى تو در اين دنيا ! و چه اندك است اين نعمتها در برابر نعمتهاى آخرت!
1.الخصال : ۵۲۴/۱۳.
2.كذا في المصدر. و الصحيح : «وَ رُسُلِهِ».
3.معاني الأخبار : ۲۹/۱.
4.بحار الأنوار : ۵۸/۲۸/۴۶.
5.نهج البلاغة: الخطبة ۱۰۹.