«وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ فَيُضِلُّ اللّه ُ مَن يَشَاءُ وَ يَهْدِى مَن يَشَاءُ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ».۱

«فَهَلْ عَلَى الرُّسُلِ إِلاَّ الْبَلاغُ الْمُبِينُ».۲

«فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلاغُ الْمُبِينُ».۳

«فَإِنَّمَا يَسَّرْناهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِينَ وَ تُنذِرَ بِهِ قَوْمًا لُّدًّا».۴

«وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِى * يَفْقَهُوا قَوْلِى».۵

الحديث :

۴۸۹۹.صحيح البخاري عن عائشة :إنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله كانَ يُحَدِّثُ حَديثا. لَو عَدَّهُ العادُّ لَأَحصاهُ.۶

۴۹۰۰.مسند ابن حنبل عن عائشة :كانَ رَسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله لا يَسرُدُ سَردَكُم هذا ؛ يَتَكَلَّمُ بِكَلامٍ بَينَهُ فَصلٌ. يَحفَظُهُ مَن سَمِعَهُ.۷

۴۹۰۱.سنن أبي داوود عن عائشة :كانَ كَلامُ رَسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله كَلاما فَصلاً ؛ يَفهَمُهُ كُلُّ مَن سَمِعَهُ.۸

۱۰۳۰

آشكار سخن گفتن

قرآن :

«و اطاعت خدا و اطاعت پيامبر كنيد. و برحذر باشيد! پس اگر روى گردانديد، بدانيد كه بر عهده پيامبر ما، فقط رساندن [پيام ]آشكار است».

«بر پيامبر [خدا وظيفه اى] جز ابلاغ [رسالت ]نيست ؛ و خداوند. آنچه را آشكار و آنچه را پوشيده مى داريد. مى داند».

«و ما هيچ پيامبرى را جز به زبان قومش نفرستاديم، تا [حقايق را ]براى آنان بيان كند. پس خدا هر كه را بخواهد. بى راه مى گذارد. و هر كه را بخواهد. هدايت مى كند ؛ و اوست ارجمند حكيم».

«و آيا جز ابلاغ آشكار. بر پيامبران [وظيفه اى ]است ؟».

«پس اگر روي گردان شوند، بر تو فقط ابلاغ آشكار است».

«در حقيقت، ما اين [قرآن] را بر زبان تو آسان ساختيم تا پرهيزگاران را بدان نويد، و مردم ستيزه جو را بدان بيم دهى».

«و از زبانم گره بگشاى، تا سخنم را بفهمند».

حديث :

۴۸۹۹.صحيح البخارى ( ـ به نقل از عايشه ـ ) : هنگامى كه پيامبر صلى الله عليه و آله سخنى مى گفت، اگر كسى آن را مى شمُرد. مى توانست آن را بشمارد.

۴۹۰۰.مسند ابن حنبل ( ـ به نقل از عايشه ـ ) : رسول خدا صلى الله عليه و آله به سان شما پشت سر هم سخن نمى گفت. وقتى سخنى مى گفت. بين آن. چنان فاصله مى انداخت كه هر كس مى شنيد. به خاطر مى سپرد.


1.إبراهيم : ۴.

2.النحل : ۳۵.

3.النحل : ۸۲.

4.مريم : ۹۷.

5.طه : ۲۷ و ۲۸.

6.صحيح البخاري: ۳/۱۳۰۷/۳۳۷۴.

7.مسند ابن حنبل : ۱۰ / ۱۱۵ / ۲۶۲۶۹.

8.سنن أبي داوود : ۴ / ۲۶۱ / ۴۸۳۹.