۱۰۱۵

رَأيُ الإمامِ في قَتَلَةِ ابنِ خبّابٍ

۴۸۳۳.شرح نهج البلاغة ( ـ بَعدَ قَتْلِ ابن خَبّابٍ ـ ) : اسْتَنْطَقَهُم عليٌّ عليه السلام بقَتْلِ عبدِ اللّه ِ بنِ خَبّابٍ. فأقَرّوا بهِ. فقالَ : انْفَرِدوا كتائبَ لأسْمَعَ قَوْلَكُم كَتيبَةً كَتيبَةً. فتَكَتَّبوا كتائبَ. و أقَرّتْ كُلُّ كَتيبَةٍ بمِثْلِ ما أقَرّتْ بهِ الاُخْرى مِن قَتْلِ ابنِ خَبّابٍ. و قالوا: و لَنَقْتُلَنَّكَ كَما قَتَلْناهُ ! فقالَ عليٌّ : و اللّه ِ. لَو أقَرَّ أهْلُ الدُّنيا كُلُّهُم بقَتْلِهِ هكذا و أنا أقدِرُ على قَتْلِهِم بهِ لَقَتَلْتُهُم. ثُمَّ الْتَفَتَ إلى أصْحابِهِ فقالَ لَهُم : شُدّوا علَيهِم. فأنا أوَّلُ مَن يَشُدُّ علَيهِم.^۱ و في روايةٍ عن الإمامِ عليٍّ عليه السلام ـ في ذِكرِ أصْحابِ الجَملِ ـ : فو اللّه ِ. لَو لَم يُصيبوا مِن المُسلِمينَ إلاّ رجُـلاً واحِـدا مُعْتَمدينَ (مُتَعمِّـدينَ ) لِقَتْلِهِ بِلا جُـرْمٍ جَـرَّهُ لَحَـلَّ لي قَتْلُ ذلكَ الجَيشِ كُلِّهِ ؛ إذْ حَضَروهُ فلَم يُنْكِروا و لَم يَدْفَعوا عَنهُ.^۲

(انظر) القتل : باب ۳۲۲۱.

۱۰۱۵

نظر امام درباره قاتلان ابن خبّاب

۴۸۳۳.شرح نهج البلاغة ( ـ پس از كشته شدن ابن خبّاب ـ ) : على عليه السلام درباره قتل او از خوارج استنطاق كرد. آنان به كشتن او اقرار كردند. حضرت فرمود : گروه گروه شويد تا حرفهاى هر يك از گروههاى شما را جداگانه بشنوم. آنها گروه گروه شدند و هر گروهى مثل گروه ديگر به قتل ابن خبّاب اعتراف كردند و گفتند : تو را هم مثل او مى كشيم. على عليه السلام فرمود : به خدا قسم. اگر همه مردم دنيا به اين چنين كشتن او اعتراف كنند و من توانايى كشتن آنها را داشته باشم همه آنها را مى كشم. آن گاه رو به اصحابش كرد و فرمود : بر اينان سخت گيريد كه من نخستين كسى هستم كه بر آنان سخت مى گيرم. در روايتى از امام على عليه السلام درباره اصحاب جمل آمده است : به خدا سوگند اگر حتى يك نفر از مسلمانان را بدون جرم و گناهى. به عمد مى كشتند كشتن همه آن سپاه بر من روا بود ؛ زيرا آن لشكر حضور داشته اند و اعتراض ننموده و از وى دفاع نكرده اند.

1.شرح نهج البلاغة : ۲/۲۸۲. و انظر مستدرك الوسائل : ۱۸/۲۱۳/۲۲۵۳۴.

2.نهج البلاغة : الخطبة ۱۷۲.