۴۳۰
البَيعَةُ
الكتاب:
إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللّهَ يَدُ اللّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَن نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفَى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ اللّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرا عَظِيما».۱
لَقَدْ رَضِيَ اللّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما في قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيهِمْ وَ أَثابَهُمْ فَتْحا قَرِيبا»۲.
وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللّهِ إِذَا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَيْمانَ بَعْدَ تَوْكِيدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلاً إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ».۳
الحديث:
۲۱۵۲.تفسير القمّي:و نَزلَتْ في بَيعةِ الرِّضوانِ : «لقد رضِيَ اللّهُ عن الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما في قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيهِمْ وَ أَثابَهُمْ فَتْحا قَرِيبا» و اشْتَرطَ علَيهِم أنْ لا يُنكِروا بعدَ ذلكَ على رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله شيئا يَفعَلُهُ. و لا يُخالِفوهُ في شيءٍ يأمُرُهُم بهِ. فقالَ اللّهُ عزّ و جلّ بعدَ نُزولِ آيةِ الرِّضوانِ : «إنّ الّذينَ يُبايِعونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللّهَ» .۴
۴۳۰
بيعت
قرآن :
«آنان كه با تو بيعت مى كنند جز اين نيست كه با خدا بيعت مى كنند. دست خدا بالاى دستهايشان است سپس هر كه بيعت را بشكند به زيان خود شكسته است. و هر كه بدان بيعت كه با خدا بسته است وفادار ماند بزودى او را پاداشى بزرگ دهد».
«هر آينه خدا از مؤمنان آن هنگام كه در زير درخت با تو بيعت كردند خشنود گشت و دانست كه در دلهايشان چه مى گذرد. پس آرامش بر آنان نازل كرد و به فتحى نزديك پاداششان داد».
«و چون با خدا پيمان بستيد بدان وفا كنيد و سوگندهاى خود را پس از بستن مشكنيد با اينكه خدا را بر خود ضامن قرار داده ايد ؛ زيرا خداوند آنچه را انجام مى دهيد. مى داند».
حديث :
۲۱۵۲.تفسير القمّى :آيه «هر آينه خداوند از مؤمنان آن هنگام كه در زير درخت با تو بيعت كردند خشنود گشت و دانست كه در دلهايشان چه مى گذرد. پس آرامش بر آنان نازل كرد و به فتحى نزديك پاداششان داد» درباره بيعت رضوان (خشنودى) نازل گشت و با بيعت كنندگان شرط كرد كه زان پس از كارهاى پيامبر ايراد نگيرند و از فرمانهاى او سرپيچى نكنند. خداوند عزّ و جلّ پس از نزول آيه رضوان فرمود: «آنان كه با تو بيعت مى كنند جز اين نيست كه با خدا بيعت مى كنند».
1.الفتح : ۱۰.
2.الفتح : ۱۸.
3.النحل : ۹۱.
4.تفسير القمّي : ۲/۳۱۵.