۷۷۲

النَّهيُ عَنِ الفِرارِ مِنَ الحَربِ

الكتاب :

(وَ مَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلاّ مُتَحَرِّفا لِقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزا إِلَى فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللّهِ وَ مَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ).۱

الحديث :

۳۶۶۹.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :يا أبا ذَرٍّ. إنَّ ربَّكَ عزّ و جلّ يُباهي الملائكَةَ بثَلاثةِ نَفَر : رجُلٌ يُصْبِحُ في الأرضِ فَرْدا فيُؤَذِّنُ ثمَّ يُصَلّي. فيقولُ ربُّكَ للملائكَةِ : انْظُروا إلى عَبدي يُصلّي و لا يَراهُ أحَدٌ غَيري. فيَنْزِلُ سَبعونَ ألفَ مَلَكٍ يُصَلّون وَراءَهُ و يَسْتَغْفِرونَ لَهُ إلى الغَدِ مِن ذلكَ اليَومِ. و رجُلٌ قامَ مِن اللَّيلِ فصَلّى وَحْدَهُ فسَجَدَ و نامَ و هُو ساجِدٌ، فيقولُ تعالى : انْظُروا إلى عَبدي رُوحُه عِندي و جَسَدُهُ في طاعَتي ساجِدٌ. و رجُلٌ في زَحْفٍ فَرَّ أصْحابُهُ و ثَبَتَ و هُو يُقاتِلُ حتّى يُقْتَلَ.۲

۷۷۲

نهى از فرار از جنگ

قرآن :

«و هر كه در آن هنگام به آنان (دشمنان) پشت كند مگر آنكه [هدفش] كناره گيرى براى نبردى [مجدّد ]يا پيوستن به جمعى [ ديگر از همرزمانش] باشد قطعا به خشم خدا گرفتار خواهد شد و جايگاهش دوزخ است و چه بد سرانجامى است».

حديث :

۳۶۶۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اى ابوذر! پروردگارت عزّ و جلّ، به وجود سه نفر، بر فرشتگانش مى بالد : مردى كه در جايى تنها باشد و [به وقت اذان] اذان بگويد و نماز بخواند. پروردگارت به فرشتگان مى فرمايد: ببينيد بنده من نماز مى خواند و هيچ كس جز من او را نمى بيند. پس هفتاد هزار فرشته به زمين فرود آيند و پشت سر او به نماز ايستند و تا فرداى آن روز برايش آمرزش مى طلبند. و مردى كه شب هنگام در تنهايى برخيزد و نماز گزارد و سجده كند و در حال سجده خوابش برد. پس. خداوند متعال فرمايد : به بنده من بنگريد كه روحش نزد من است و بدنش در طاعت من سجده كنان. و مردى كه در ميدان جهاد باشد و همرزمانش بگريزند و او همچنان پايدارى ورزد و بجنگد تا كشته شود.


1.الأنفال : ۱۶.

2.الأمالي للطوسي: ۵۳۴/۱۱۶۲، مكارم الأخلاق: ۲/۳۷۲/۲۶۶۱.