۳۰۶۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنَّ أهلَ النّارِ لَمّا غلى الزَّقُّومُ و الضَّريعُ في بُطونِهِم كغَلْيِ الحَميِم سَألوا الشَّرابَ. فاُتوا بشرابٍ غَسّاقٍ و صَديدٍ. يَتَجرّعُهُ و لا يَكادُ يُسيغُهُ. و يأتيهِ المَوتُ مِن كلِّ مكانٍ و ما هُو بمَيّتٍ.۱
۶۲۱
أبوابُ جَهَنَّمَ
الكتاب:
فَادْخُلُوا أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها فَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ».۲
وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِينَ * لَهَا سَبْعَةُ أَبْوَابٍ لِكُلِّ بَابٍ مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ».۳
الحديث:
۳۰۶۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :إنَّ لِجَهنّمَ بابا لا يَدخُلُها إلاّ مَن شَفا غَيظَهُ بِمَعْصيةِ اللّهِ تعالى.۴ «لها سبعةُ أبوابٍ لكلِّ بابٍ منهم......... » ـ
۳۰۶۶.الإمامُ الباقرُ عليه السلام ( ـ في قولهِ تعالى : ) : فبَلَغني. و اللّهُ أعلمُ. أنَّ اللّهَ جعَلَها سَبْعَ دَرَكاتٍ : أعلاها الجَحيمُ. يَقومُ أهلُها على الصَّفا مِنها. تَغْلي أدْمِغَتُهُم فيها كغَلْيِ القُدورِ بما فيها. و الثّانيةُ : لَظى. نَزّاعةٌ للشَّوى. تَدعو مَن أدْبَرَ و تَولّى. و جَمعَ فأوْعى. و الثّالثةُ : سَقَرُ. لا تُبْقي و لا تَذَرُ. لَوّاحَةٌ للبَشَرِ. علَيها تِسعةَ عَشَر. و الرّابعةُ : الحُطَمَةُ. و مِنها يَثورُ شَررٌ (تَرمي بشررٍ) كالقَصْرِ. كأنّها جُمالاتٌ صُفْرٌ......... و الخامسةُ : الهاويـةُ. فيها مَلأٌ يَدْعونَ : يا مالكُ أغِثْنا. فإذا أغاثَهُم جَعلَ لَهُم آنِيَةً مِن صُفرٍ من نارٍ فيه صَديـدُ مـاءٍ يَسيلُ مِن جُلودِهِم كأنّهُ مُهلٌ......... و السّادسةُ : هِي السَّعيرُ. فيها ثَلاثُمائةِ سُرادقٍ من نارٍ......... و السّابعةُ : جَهنّمُ. و فيها الفَلَقُ و هو جُبٌّ في جهَنّمَ إذا فُتِحَ أسْعَرَ النّار سَعْرا. و هُو أشدُّ النّارِ عَذابا.۵
۳۰۶۴.امام على عليه السلام :هنگامى كه زقّوم و ضريع در شكم دوزخيان، همچون آب جوشان، به جوش آيد، آب بخواهند، پس نوشيدنىِ غَسّاق (خون و چركى كه از پوست تن دوزخيان جارى شود) و صديد (چركابه) به آنها داده شود، كه آن را با سختى جرعه جرعه مى نوشند و از هر سو مرگ گريبانشان را مى گيرد، اما نمى ميرند.
۶۲۱
دروازه هاى دوزخ
قرآن :
«از دروازه هاى دوزخ در آييد و در آن جاويدان بمانيد. بد جايگاهى است جايگاه گردنكشان».
«و جهنم ميعادگاه همه آنهاست. هفت در دارد و براى هر در. گروهى از آنان معيّن شده اند».
حديث :
۳۰۶۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :جهنّم را درى است كه كسى از آن وارد نمى شود، مگر آن كه با معصيت خدا خشم خود را فرو نشانده است.
۳۰۶۶.امام باقر عليه السلام ( ـ درباره آيه «جهنّم هفت در دارد و براى هر در، گروهى از آنان......... » ـ ) فرمود : به من خبر رسيده ـ و البته خدا داناتر است ـ كه خداوند دوزخ را هفت دَرَك (زيرْ طبقه) قرار داده است: بالاترين درك جَحيم است، كه اهلش بر فراز تخته سنگى از آن مى ايستند و مغز سرشان به جوش مى آيد، همچون به جوش آمدن محتويات ديگ. دَرَك دوم. لَظى است، پوست سر و اندام را مى كند، [و ]هر كس را كه [به حق] پشت كرده و روى برتافته و گرد آورده و انباشته باشد، فرا مى خواند.۶ دَرَك سوم، سَقَر است كه نه باقى مى گذارد و نه رها مى كند، پوستها را سياه مى گرداند [و ]بر آن نوزده [نگهبان] است.۷ دَرَك چهارم. حُطَمَه است كه از آن شعله هايى چون كاخى [بلند] شراره مى افكند. گويى كه اشترانى زرد رنگند۸......... دَرَك پنجم. هاوِيَه است. در آن جا گروهى هستند كه فرياد مى زنند و مى گويند: اى مالك!۹ به فريادمان رس. پس، چون بخواهد كمكشان كند، ظرفهاى زرد رنگِ آتشين به آنان دهد، كه در آنها زردابه و چركى است كه چونان مس گداخته از پوستهايشان جارى مى شود......... دَرَك ششم. سَعير است كه در آن سيصد سراپرده از آتش است.......... دَرَك هفتم. جهنّم است كه فَلَق در آن است، و آن چاهى است در جهنّم كه چون دهان باز كند، آتش به شدّت. زبانه كشد، كه درد آورترين آتش است.
1.بحار الأنوار:۸/۳۰۲/۵۸.
2.النحل : ۲۹.
3.الحِجر : ۴۳. ۴۴.
4.تنبيه الخواطر : ۱/۱۲۱.
5.بحار الأنوار:۸/۲۸۹/۲۷.
6.برگرفته از آيات ۱۵ تا ۱۸، سوره معارج.
7.برگرفته از آيات ۳۲ و ۳۳، سوره مرسلات.
8.برگرفته از آيات ۳۲ و ۳۳، سوره مرسلات.
9.نام فرشته عذاب.