۳۰۵۴.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنَّ أهلَ النّارِ يَتَعاوَونَ فيها كما يَتعاوى الكِلابُ و الذِّئابُ. ممّا يَلْقون مِن ألَمِ (أليمِ) العذابِ......... كَليلةٌ أبْصارُهُم. صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ. مُسْوَدَّةٌ وجُوهُهُم. خاسِئينَ فيها نادِمينَ.^۱ «و إذا اُلْقُوا مِنها مَكانا ضَيِّقا» ـ

۳۰۵۵.مجمع البيان ( ـ في قولهِ تعالى : ) : في الحديث قالَ عليه السلام في هذه الآية : و الّذي نَفْسي بيَدِهِ. إنّهُم يُسْتَكْرَهون في النّارِ كما يُسْتَكْرَهُ الوَتَدُ في الحائطِ.^۲

۶۱۶

وَقودُ جَهَنَّمَ

الكتاب:

فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النّاسُ وَ الْحِجَارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ».^۳

۳۰۵۴.امام باقر عليه السلام :دوزخيان از شدّت دردى (دردناكى) كه از عذاب مى چشند، مانند سگ و گرگ زوزه مى كشند......... چشمانشان كم سوست، كر و لال و كورند، چهره هايشان سياه است و در آتش رانده شده اند و پشيمانند.

۳۰۵۵.مجمع البيان ( ـ معصوم عليه السلام درباره آيه «و چون در جايگاه تنگى از دوزخ افكنده شوند» ـ ) فرمود: سوگند به آن كه جانم در دست اوست، دوزخيان چنان در آتش، در سختى و فشارند كه ميخ در ديوار.

۶۱۶

آتشگيره دوزخ

قرآن :

«و هرگاه چنين نكنيد، كه هرگز نتوانيد كرد، پس بترسيد از آتشى كه براى كافران مهيّا شده و آتشگيره آن. مردمان و سنگها هستند».

1.الأمالي للصدوق : ۶۵۱/۸۸۶.

2.مجمع البيان : ۷/۲۵۷.

3.البقرة : ۲۴.