۵۹۴
الجِهادُ الأكبَرُ
۲۹۰۲.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله ( ـ مُخاطِبا أصحابهُ ـ ) : قَدِمْتُم خَيرَ مَقْدَمٍ. و قَدِمْتُم مِن الجِهادِ الأصْغَرِ إلى الجهادِ الأكْبَرِ : مُجاهَدَةِ العَبدِ هَواهُ.۱
۲۹۰۳.عنه صلى الله عليه و آله :أفْضَلُ الجِهادِ أنْ تُجاهِدَ نَفْسَكَ و هوَاكَ في ذاتِ اللّهِ تعالى.۲
۲۹۰۴.عنه صلى الله عليه و آله ( ـ و قد سألَهُ أبو ذرٍّ عن أفْضَلِ الجِهاد ـ ) : أنْ يُجاهِدَ الرّجُلُ نَفْسَهُ و هَواهُ.۳
۲۹۰۵.عنه صلى الله عليه و آله :أفْضَلُ الجِهاد مَن جاهَدَ نَفْسَهُ الّتي بينَ جَنْبَيهِ.۴
۲۹۰۶.الفقه المنسوب للإمام الرضا عليه السلام :نَروي أنَّ سيّدَنا رسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله رأى بعضَ أصْحابِهِ مُنْصَرِفا مِن بَعْثٍ كانَ بَعَثَهُ فيه، و قَدِ انْصَرَفَ بشَعثِهِ و غُبارِ سَفَرِهِ و سلاحُهُ علَيهِ يُريدُ مَنزِلَهُ. فقالَ صلى الله عليه و آله : انْصَرَفَ مِن الجِهادِ الأصْغَرِ إلى الجِهادِ الأكْبَرِ. فقيلَ لَهُ : أ وَ جِهادٌ فَوقَ الجِهادِ بالسَّيفِ ؟! قالَ : نَعَمْ. جِهادُ المَرءِ نَفْسَهُ.۵
۵۹۴
جهاد اكبر (بزرگتر)
۲۹۰۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ( ـ خطاب به اصحابش ـ ) فرمود : خوش آمديد، و از جهاد اصغر پاى به ميدان جهاد اكبر گذاشتيد: جهاد بنده با هواى نَفْسش.
۲۹۰۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :برترين جهاد اين است كه به خاطر خداوند متعال با نفْس و هواهاى نفسانيت جهاد كنى.
۲۹۰۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ( ـ در پاسخ به سؤال ابوذر از برترين جهاد ـ ) فرمود: مبارزه انسان با نفْس و هواهاى نفسانيش.
۲۹۰۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :برترين جهاد، جهاد كسى است كه با نفْس نهفته در ميان دو پهلوى خود مبارزه كند.
۲۹۰۶.الفقه المنسوب للإمام الرضا عليه السلام :روايت مى كنيم كه سرور ما پيامبر خدا صلى الله عليه و آله يكى از اصحاب خود را ديد كه از مأموريتى جنگى كه او را فرستاده بود برگشته و با موهاى ژوليده و غبار سفر بر سر و صورت و جنگ افزار در ميان، به سوى منزل خود مى رود. حضرت صلى الله عليه و آله فرمود: از جهاد اصغر براى جهاد اكبر برگشتى! عرض كرد: آيا جهادى بالاتر از جهاد با شمشير هم هست؟! فرمود: آرى، جهاد انسان با نفْس خود.
1.كنز العمّال : ۱۱۲۶۰.
2.كنز العمّال : ۱۱۲۶۵.
3.كنز العمّال : ۱۱۷۸۰.
4.الجعفريّات : ۷۸.
5.الفقه المنسوب للإمام الرضا عليه السلام : ۳۸۰.