۴۷۰

أنواعُ التَّوبَةِ

۲۳۲۲.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :أحْدِثْ لكُلِّ ذَنبٍ تَوبَةً. السِّرُّ بالسِّرِّ و العَلانِيَةُ بالعَلانِيَةِ.^۱

۲۳۲۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :مَن عَمِلَ سَيّئةً في السِّرِّ فلْيَعْملْ حَسَنةً في السِّرِّ. و مَن عَمِلَ سَيّئةً في العَلانِيَةِ فلْيَعْمَلْ حَسَنةً في العَلانِيَةِ.^۲

۴۷۱

التَّوبَةُ النَّصوحُ

الكتاب:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللّهِ تَوْبَةً نَصُوحا».^۳

الحديث:

۲۳۲۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله ( ـ و قد سُئلَ عنِ التَّوبةِ النَّصوحِ ـ ) : هُو النَّدمُ على الذّنبِ حينَ يَفْرُطُ مِنكَ. فتَسْتَغفِرُ اللّهَ بِنَدامَتِكَ عِند الحافِرِ. ثُمَّ لا تَعودُ إلَيهِ أبَدا.^۴

۲۳۲۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام ( ـ أيضا ـ ) : نَدَمٌ بالقلبِ. و اسْتِغْفار باللِّسانِ. و القَصْدُ على أنْ لا يَعودَ.^۵

۴۷۰

انواع توبه

۲۳۲۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :براى هر گناهى توبه اى قرار ده، براى گناه پنهانى توبه پنهانى و براى گناه آشكار توبه آشكار.

۲۳۲۳.امام صادق عليه السلام :هر كس پنهانى كارِ بدى كرد، بايد كار خوبى را نيز در نهان انجام دهد و هر كس آشكارا كار بدى كرد، بايد كار خوبى را نيز آشكارا انجام دهد.

۴۷۱

توبه نصوح

قرآن :

«اى كسانى كه ايمان آورده ايد! به درگاه خدا توبه كنيد. توبه اى نصوح».

حديث :

۲۳۲۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ( ـ در پاسخ به سؤال از توبه نصوح ـ ) فرمود : توبه نصوح. پشيمانى از گناهى است كه از تو سر مى زند، [سپس ]فورا با پشيمانى خود. از خدا آمرزش بخواهى و ديگر هرگز به آن برنگردى.

۲۳۲۵.امام على عليه السلام ( ـ نيز درباره توبه نصوح ـ ) فرمود : پشيمانى قلبى و آمرزش خواهى زبانى و تصميم [جدّى ]بر اينكه به گناه باز نگردد. «تُوبوا إلى اللّهِ توبةً نَصُوحا» ـ

1.بحار الأنوار : ۷۷/۱۲۷/۳۳.

2.بحار الأنوار : ۷۸/۱۹۹/۲۳.

3.التحريم : ۸.

4.كنز العمّال : ۱۰۴۲۷.

5.تحف العقول : ۲۱۰.