۳۶۲

البَصيرَةُ

الكتاب:

(أَ فَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّها لا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَ لكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ).^۱

(وَ لَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرا مِنَ الجِنِّ وَ الإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَ يَفْقَهُونَ بِهَا وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِهَا وَ لَهُمْ آذَانٌ لا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ).^۲

الحديث:

۱۸۶۰.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :ليسَ الأعمى مَن يَعْمى بَصرُهُ. إنَّما الأعمى مَن تَعْمى بَصيرتُهُ.^۳

۱۸۶۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :نَظَرُ البَصَرِ لا يُجْدي إذا عَمِيَتِ البَصيرةُ.^۴

۱۸۶۲.عنه عليه السلام :فاقِدُ البَصَرِ فاسِدُ النَّظَرِ.^۵

۱۸۶۳.عنه عليه السلام :فإنّما البَصيرُ مَن سمِعَ فتَفَكّرَ. و نَظرَ فأبْصرَ. و انْتَفعَ بالعِبَرِ. ثُمّ سَلَكَ جَدَدا واضِحا يَتَجنّبُ فيهِ الصَّرْعَةَ في المَهاوِي.^۶

۳۶۲

بينش

قرآن :

«آيا در زمين سير نمى كنند تا صاحب دلهايى گردند كه بدان تعقّل كنند و گوشهايى كه بدان بشنوند؟ زيرا چشمها كور نمى شود بلكه دلهايى كه در سينه ها جاى دارند كور مى شود».

«بسيارى از جنّ و انس را براى جهنّم بيافريديم. ايشان را دلهايى است كه بدان نمى فهمند و چشمهايى است كه بدان نمى بينند و گوشهايى است كه بدان نمى شنوند. اينان همان چارپايانند حتى گمراهتر از آنهايند. اينان همان غافلانند».

حديث :

۱۸۶۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :كور آن نيست كه چشمش نابينا باشد بلكه كور [واقعى] آن كسى است كه ديده بصيرتش كور باشد.

۱۸۶۱.امام على عليه السلام :اگر ديده بصيرت كور باشد نگريستن چشم سودى نمى دهد.

۱۸۶۲.امام على عليه السلام :آن كه فاقد بينش است، رأيش بى ارزش است.

۱۸۶۳.امام على عليه السلام :با بصيرت كسى است كه بشنود و بينديشد، نگاه كند و ببيند، از عبرتها بهره گيرد، آن گاه راه روشنى را بپيمايد كه در آن از افتادن در پرتگاهها به دور ماند.

1.الحجّ : ۴۶.

2.الأعراف : ۱۷۹.

3.كنز العمّال : ۱۲۲۰.

4.غرر الحكم : ۹۹۷۲.

5.غرر الحكم : ۶۵۴۸.

6.نهج البلاغة : الخطبة ۱۵۳.