۳ / ۴
حسن خُلق
۴۹.عيون أخبار الرضا عليه السلام :حدّثنا عليّ بن أحمد بن عمران الدقّاق، قال: حدّثنا محمّد بن هارون الصوفى. قال : حدّثنى أبو تراب عبيد اللَّه بن موسى الرويانى. عن عبد العظيم بن عبد اللَّه الحسنى. قال : قُلتُ لِأَبى جَعفَرٍ مُحَمَّدِ بنِ عَلِيِّ الرِّضا عليهما السلام : يَابنَ رَسولِ اللَّهِ ! حَدِّثنى بِحَديثٍ عَن آبائِكَ عليهم السلام.... قالَ : حَدَّثنى أبى، عَن جَدّى، عَن آبائِهِ عليهم السلام، قالَ : قالَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام : إنَّكُم لَن تَسَعُوا النّاسَ بِأَموالِكُم، فَسَعُوهُم بِطَلاقَةِ الوَجهِ وحُسنِ اللِّقاءِ؛ فَإِنّى سَمِعتُ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه و آله يَقولُ : «إنَّكُم لَن تَسَعُوا النّاسَ بِأَموالِكُم، فَسَعوهُم بِأَخلاقِكُم».۱
ترجمه
حضرت عبد العظيم عليه السلام : به امام جواد عليه السلام گفتم: اى فرزند پيامبر خدا! از پدرانت براى من حديثى روايت فرما....
فرمود : «پدرم، از جدّم، از پدرانش نقل كرد كه امير مؤمنان عليه السلام فرمود : شما هرگز نمىتوانيد مردم را با مال، بهرهمند سازيد. پس با آنها با اخلاق و خوشرويى برخورد كنيد ؛ چرا كه من از پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله شنيدم كه مىفرمود : "شما نمىتوانيد مردم را با اموال خود بهرهمند سازيد. پس با اخلاق خوب با آنان برخورد كنيد"».
شرح
اين سخن تفسيرى است بر آيه (وَ قُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا ؛۲ با مردم به زبان خوش، سخن بگوييد) و رهتوشهاى است براى مهارتهاى زندگى و مىتواند اشاره به اين نكات
1.عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۲ ص ۵۳ ح ۲۰۴. الأمالى. صدوق : ص ۵۳۱. نيز. ر. ك : همين كتاب : ح ۹۳.
2.بقره : آيه ۸۳.