شرح

اين حديث ناظر به سخنى است كه به پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله نسبت داده شده. حاكى از اين كه خداوند سبحان هر شب به آسمان دنيا مى‏آيد و مردم را به دعا و استغفار دعوت مى‏نمايد! متن روايت به نقل از ابو هريره چنين است:
يَنزِلُ اللَّهُ إلَى السَّماءِ الدُّنيا كُلَّ لَيلَةٍ حينَ يَمضى ثُلُثُ اللَّيلِ الأَوَّلِ فَيَقولُ : أنَا المَلِكُ أنَا المَلِكُ. مَن ذَا الَّذى يَدعونى فَأستَجيبُ لَهُ. مَن ذَالَّذى يَسأَلُنى فَأُعطيهِ. مَن ذَا الَّذى يَستَغفِرُنى فَأَغفِرُ لَهُ! فَلا يَزالُ كُذلِكَ حَتى‏ يُضيئَ الفَجرُ.^۱
خداوند در اوايل هر شب. به آسمان دنيا فرو مى‏آيد و مى‏گويد : من فرمان‏روايم. من فرمان‏روايم. كيست كه از من بخواهد، تا اجابتش كنم ؟ كيست كه از من درخواست كند. تا به او بدهم ؟ كيست كه از من درخواست آمرزش كند. تا بيامرزم او را ؟ اين كار ادامه پيدا مى‏كند تا فجر بدمد.
بر اساس حديثى كه در متن آمد، حضرت عبد العظيم از امام رضا عليه السلام نقل مى‏كند كه آنچه به نقل از ابو هريره به پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نسبت داده شده كه خدا هر شب به آسمان دنيا مى‏آيد و چنين و چنان مى‏گويد. واقعيت ندارد و سخن پيامبر صلى اللَّه عليه و آله تحريف شده است و آنچه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرموده، اين است كه فرشته‏اى هر شب در يك سوم آخر آن و شب جمعه از آغاز شب، به شرحى كه در حديث آمده، مردم را به سوى خدا دعوت

1.صحيح مسلم : ج ۲ ص ۱۷۵.