۲۲۷۶۹.عنه عليه السلام :ثَلاثَةٌ تَجِبُ على السُّلطانِ لِلخاصَّةِ و العامَّةِ : مُكافأةُ المُحسِنِ بالإحسانِ لِيَزدادُوا رَغبَةً فيهِ. و تَغَمُّدُ ذُنوبِ المُسيءِ لِيَتُوبَ و يَرجِعَ عَن غَيِّهِ (عَتبِهِ). و تَألُّفُهُم جَميعا بالإحسانِ و الإنصافِ.^۱

۲۲۷۷۰.عنه عليه السلام :لَيسَ يُحَبُّ لِلمُلوكِ أن يُفَرِّطوا في ثَلاثٍ : في حِفظِ الثُّغورِ. و تَفَقُّدِ المَظالِمِ. و اختِيارِ الصّالِحينَ لأعمالِهِم.^۲

۴۱۵۸

وُجوبُ الرَّحمَةِ وَ الرِّفقِ عَلَى الوالي

۲۲۷۷۱.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :اللّهُمّ مَن وَلِيَ مِن أمرِ اُمَّتي شيئا فَشَقَّ علَيهِم فاشقُقْ علَيهِ. و مَن وَلِيَ مِن أمرِ اُمَّتي شيئا فرَفَقَ بِهِم فارفُقْ بهِ.^۳

۲۲۷۷۲.عنه صلى الله عليه و آله :مَن وَلِيَ أحَدا مِن النّاسِ اُتِيَ بهِ يَومَ القِيامَةِ حتّى يُوقَفَ على جِسرِ جَهَنَّمَ ؛ فإن كانَ مُحسِنا نَجا. و إن كانَ مُسِيئا انخَرَقَ بِهِ الجِسرُ....^۴

۲۲۷۶۹.امام صادق عليه السلام :سه چيز است كه بر زمامدار واجب است درباره خواص و عوام رعايت كند: پاداش نيكوكار را به نيكى دادن تا رغبت مردم به كارهاى نيك افزون شود، پوشاندن گناهان بدكار تا توبه كند و از گمراهى و انحراف خود برگردد و ايجاد الفت ميان همه آنان از طريق احسان و رعايت انصاف و داد.

۲۲۷۷۰.امام صادق عليه السلام :براى حكمرانان پسنديده نيست كه در سه كار كوتاهى ورزند: حفظ مرزها، رسيدگى به مظالم و حقوق پايمال شده مردم و انتخاب افراد شايسته براى كارهاى خود.

۴۱۵۸

حكمران بايد مهربان و نرمخو باشد

۲۲۷۷۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خدايا! هر كس زمام امرى از امور امّت مرا عهده دار شد و بر آنان سخت گرفت،تو نيز بر او سخت بگير و هر كس امرى از امور امّت مرا به عهده گرفت و با آنان نرمخويى كرد، تو نيز با او نرمى كن.

۲۲۷۷۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس بر يكى از افراد جامعه فرمانروا شود، روز قيامت آورده شود و روى پل جهنم نگه داشته شود، اگر خوشرفتارى كرده باشد نجات يابد و اگر بدرفتارى كرده باشد پل شكافته شود و او به دوزخ سقوط كند....

1.تحف العقول : ۳۱۹.

2.تحف العقول : ۳۱۹.

3.صحيح مسلم : ۳/۱۴۵۸/۱۹.

4.كنز العمّال : ۱۴۳۰۰.