(انظر) المعاد : باب ۲۹۲۹.
۳۵۴۶
مَثَلُ القُرآنِ
۱۸۵۳۳.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله :مَثَلُ القُرآنِ و مَثَلُ النّاسِ كمَثَلِ الأرْضِ و الغَيثِ. بَينَما الأرضُ مَيّتَةٌ هامِدَةٌ إذ أرسَلَ اللّه ُ علَيها الغَيثَ فاهتَزّت. ثُمّ يُرسِلُ الوابِلَ فتَهتَزُّ و تَربُو. ثُمّ لا يَزالَ يُرسِلُ الأودِيَةَ حتّى تَبذُرَ وَ تَنبُتَ و يَزهُوَ نَباتُها. و يُخرِجَ اللّه ُ ما فيها مِن زِينَتِها و مَعايِشِ النّاسِ و البَهائمِ. و كذلكَ فِعلُ هذا القُرآنِ بالنّاسِ.۱
۱۸۵۳۴.عنه صلى الله عليه و آله :مَثَلُ ما بَعثَني اللّه ُ بهِ مِن الهُدى و العِلمِ كمَثَلِ الغَيثِ الكثيرِ أصابَ أرضا فكانَ مِنها نَقِيَّةٌ قَبِلَتِ الماءَ و أنبَتَتِ الكَلَأَ و العُشبَ الكثيرَ. و كانت مِنها أجادِبُ أمسَكَتِ الماءَ. فنَفَعَ اللّه ُ بها النّاسَ فشَرِبوا مِنها و سَقَوا و رَعَوا. و أصابَ طائفَةً مِنها اُخرى. إنّما هِي قِيعانٌ لا تُمسِكُ ماءً و لا تُنبِتُ كَلَأً. فذلكَ مَثَلُ مَن فَقِهَ في دِينِ اللّه ِ وَ نَفعَهُ ما بَعَثَني اللّه ُ بهِ فعَلِمَ و عَلَّمَ. و مَثَلُ مَن لَم يَرفَعْ بذلكَ رأسا و لَم يَقبَلْ هُدى اللّه ِ الّذي اُرسِلتُ بهِ.۲
۳۵۴۶
مَثَل قرآن
۱۸۵۳۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :حكايت قرآن و مردم، حكايت زمين و باران است. در حالى كه زمين مرده و خشكيده است، ناگاه خداوند بر آن باران مى فرستد و زمين به جنبش درمى آيد. سپس باران هاى تند را فرو مى ريزاند و زمين به جنبش در مى آيد و رشد مى كند. آن گاه پشت سر هم نهرها و دره ها را جارى مى سازد، تا آن كه زمين مى روياند و گياهانش باليدن مى گيرند و خداوند آنچه را كه مايه آراستگى زمين و خوراك مردم و حيوانات است از دل آن بيرون مى آورد. قرآن نيز با مردم چنين مى كند.
۱۸۵۳۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :حكايت هدايت و دانشى كه خداوند مرا به آنها مبعوث كرده، حكايت باران بسيارى است كه در سرزمينى ببارد. قسمتى از آن سرزمين كه پاكيزه (مناسب) است، آب را به خود مى پذيرد و گياه و علف فراوانى را مى روياند و بخشى از آن كه سخت است آب را نگه مى دارد و خداوند با آن، مردم را بهره مند مى سازد؛ زيرا از آب آن جا مى نوشند و مزارع خود را آبيارى مى كنند و چارپايانشان را مى چرانند و قسمتى از آب باران هم به جاهاى ديگرى از آن سرزمين مى ريزد كه كوير است؛ نه آبى نگه مى دارد و نه گياهى مى روياند. اين است مَثَل كسى كه در دين خدا دانا شود و آنچه خداوند مرا به آن فرستاده است او را سود بخشد و بياموزد و آموزش دهد و مثل كسى كه به سبب آن سرى بلند نكرده و هدايت خدا را، كه براى آن فرستاده شده ام، نپذيرفته باشد.
1.كنز العمّال : ۲۴۵۷.
2.كنز العمّال : ۸۹۷.