۳. حسن بن زيد
جدّ دوم حضرت عبد العظيم عليه السلام، «حسن» نام داشت. وى تنها فرزند پسر زيد بود كه از بزرگان عصر خودش به شمار مىرفته. و در بين بنىهاشم، به بخشش. كَرَم. سخاوت و خدمت به محرومان، شهرت داشته است.
وى از سوى منصور عبّاسى به ولايت مدينه گمارده شد؛ ولى پس از مدّتى، مورد خشم او قرار گرفت و به زندان افتاد۱ و در سال ۱۶۸ ق. در هشتاد سالگى از دنيا رفت.۲
۴. زيد فرزند امام حسن عليه السلام
جدّ سوم حضرت عبد العظيم عليه السلام، زيد فرزند بزرگ امام حسن مجتبى عليه السلام است. ايشان متولّى اوقاف پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله بوده و به جلالت قدر. كرامت طبع. عزّت نفس و كثرت نيكوكارى، توصيف گرديده است. شاعران، او را ستودهاند و مردم از هر سو براى برخوردارى از فضلش به وى روى مىآوردهاند.۳ وى در يكصد سالگى، چشم از جهان فرو بست۴ و در محلّى به نام «حاجز» در چند منزلى مدينه دفن گرديد.۵
نگاهى گذرا به زندگىنامه نياكان و خاندان حضرت عبد العظيم عليه السلام نشان مىدهد كه اين خاندان، داراى دو ويژگى برجسته بودهاند :
اوّل. مبارزه و پيكار بر ضدّ ستم و سلطه استكبارىِ حاكم به جامعه اسلامى. به گونهاى كه پدر حضرت عبد العظيم عليه السلام در زندان از دنيا رفت و ايشان پدر خود را نديد. و جدّ ايشان نيز مدّتى در زندان به سر برد.
1.تاريخ الإسلام، ذهبى : ج ۱۴ ص ۴۱۴.
2.سرّ السلسلة العلوية : ص ۲۱. عمدة الطالب : ص ۷۰.
3.ر. ك : الإرشاد : ج ۲ ص ۲۱.
4.سرّ السلسلة العلوية : ص ۲۲. عمدة الطالب : ص ۶۹. قول ۹۰ و ۹۵ سالگى هم گفته شده است.
5.سرّ السلسلة العلوية : ص ۲۰.